Алматы билігі бүгінде полицентристік дамуға — бір шамадан тыс жүктемелі орталықтың орнына бірнеше толыққанды, өзін-өзі қамтамасыз ететін орталықтар құруға ден қоюда. Бұл стратегия жай ғана сәнді урбанистік тренд емес, қаланың алдында тұрған қиындықтарға берілген ақылға салынған жауап, деп хабарлайды DKnews.kz.
Қала билігінің жаңа бастамасы тұрғылықты жеріне қарамастан әрбір тұрғынға жайлылық пен мүмкіндіктер береді.
Полицентрлер құру Алматының іскерлік және тарихи орталықтарын босатып қана қоймай, сонымен қатар шеткі аудандардың жергілікті тұрғындар үшін барлық қажетті әлеуметтік инфрақұрылымды, жаңа қоғамдық кеңістіктерді, оның ішінде үлкен саябақтарда салуға мүмкіндік береді, кеңсе және коммерциялық алаңдарды, қонақүйлерді жобалау есебінен жеткілікті жұмыс орындарының пайда болуына негіз болады.
Бұл туралы толығырақ INK Architects сәулетшілер тобының жетекшісі, Британдық сәулетшілер корольдік институтының (RIBA) жарғылық мүшесі, Американдық сәулетшілер институтының (AIA) халықаралық қауымдастырылған мүшесі Құралай Есмұханова айтып берді:
"Бұл тұрақты, жанды үрдіс екенін түсіну маңызды. Бас жоспар - бұл қатып қалған сызба емес, уақыт өте келе жетілдірілетін және бейімделетін икемді стратегия. Жаңа қала әкімшілігінің соңғы бастамалары бұл жұмысқа күшті қосымша серпін берді. Полицентрлікке баса назар аударылудады: жұмыс орындары санын арттыру үшін, ауданның өзінде жұмыспен қамтуды қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар қаланың көрші бөліктерінің тұрғындарына бос жұмыс орындарын ұсыну үшін жаңа орталықтарда кеңсе және коммерциялық кеңістіктердің санын көбейту міндеті қойылды. Сонымен қатар, жаңа қонақүйлерді жобалауға бастама жасалды, бұл осы аудандарға іскерлік белсенділікті тартуға және оларды қала тұрғындары үшін де, қала қонақтары үшін де тарту нүктесіне айналдыруға мүмкіндік береді"
Сәулетші түсіндіргендей, тарихи тұрғыдан Алматы кеңестік үлгі бойынша нақты функционалды аймақтарға бөліне отырып дамыды. Осылайша, өнеркәсіптік аймақтар, жатын аудандар мен әкімшілік-мәдени орталық жеке, оқшау болды. Мұндай жүйе жоспарланған экономика үшін қисынды болды, бірақ нарықтық қатынастар жағдайында ол маятниктік көші-қон, көлік жүктемесінің өсуі және аудандардың біркелкі емес дамуы сынды жаңа қиындықтарға әкелді.
"Сонымен бірге, кеңестік тәсіл бізге бүгінгі күнге дейін қолданып жүрген құнды мұраны қалдырды. Бұл шағын аудандарда мектептерге, балабақшалар мен емханаларға қадамдық қолжетімділік қағидаты және бүгінгі таңда BRT және LRT сияқты заманауи, көлікке қатысты шешімдерді біріктіруге мүмкіндік беретін жеткілікті кең даңғылдар. Бүгінгі міндет - өткеннің ең жақсысын алу және қала құрылымын заманауи шындыққа бейімдеу" Құралай Есмұханова
Алматылықтарға Жаңа "Шығыс" және "Батыс қақпалары"не береді?
Халықаралық тәжірибе полиорталықтардың дамуы мегаполистің тұрақты дамуы үшін тиімді жол екенін дәлелдеген. Лондон доктарын Кэнэри-Уорф гүлденген ауданына айналдыру немесе Париждің Ла Дефанс іскерлік ауданын дамытуы шоғырланған шағын елді-мекендердің барлық бөліктеріне жаңа өмір әкеліп, тарихи орталықтарға қарсы, күшті тепе-теңдікті қалыптастырды.
Бұл жаһандық үрдіс іс жүзінде өзінің тиімділігін дәлелдей отырып, Қазақстанға да келді.
"INK Architects-те әзірлеушілермен, қала әкімдігімен және бизнеспен бірлесе отырып, біз екі негізгі жаңа қалалық орталықтың — "Шығыс қақпасы" және "батыс қақпасы" тұжырымдамаларымен жұмыс істейміз. Біздің міндетіміз — ғимараттар салу ғана емес, толыққанды, жанды, қалалық ортаны жобалау. Біз осы жобалардың негізіне егжей - тегжейлі шешімдерді қалаймыз" Деп атап өтті сәулетші
Сонымен, Ink Architects-те монотонды құрылыстың орнына, "кеуектілігі" мен көшелерінің әртүрлілігі — тыныш, жолақтары бар бос емес бульварларға дейін — жаяу, велосипедпен, қоғамдық көлікпен немесе көлікпен жүру үшін көптеген сценарийлер жасайтын, ауданы жағынан оңтайлы кварталдарды жобалайды, бұл кептеліс ықтималдығын табиғи түрде азайтады.
Сонымен қатар, сәулетші жаңа полиорталықтардағы әлеуметтік инфрақұрылым болашақ тұрғындардың қажеттіліктерін толық қамтамасыз ете отырып жобалануда — жаңа мектептер мен балабақшалар бұрыннан барларын шамадан тыс жүктемеуге мүмкіндік беретінін атап өтті.
Сондай-ақ, полиорталықтарда ауданның өзінде жұмыспен қамтуды қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар қаланың көрші бөліктерінің тұрғындарына бос жұмыс орындарын ұсыну үшін жұмыс орындар саны профицитпен жоспарлануда.
Сәулетші Алматының полиорталықтарының жобаларында қоғамдық кеңістіктерге де көп көңіл бөлінетінін айтты. Екі орталықта да сапасы мен толтырылуы жағынан үздік орталық саябақтардан кем түспейтін үлкен саябақ аймақтары қарастырылған.
"Оларға демалу үшін барлық қажетті инфрақұрылым салынуда: түрлі жастағы балаларға арналған заманауи ойын алаңдары, скейт-парктер, воркаут-аймақтар және спорт алаңдары" Құралай Есмұханова
Сонымен қатар, жобаланған полиорталықтарындағы ғимараттардың белсенді бірінші қабаттары қауіпсіз және қызықты көше шебін түзейді, ал коммерциялық нысандар барлық жерде емес, стратегиялық тұрғыдан — адамдардың ең көп ағыны күтілетін жерде орналастырылады. Бұл қызметтердің қадамды қолжетімділігі мен тұрғын үй аулаларының жасырындылығы арасындағы тепе-теңдікке қол жеткізуге мүмкіндік береді.
"Біз шамадан тыс маятниктік көші-қонды тудырмайтын, бірақ тұрғылықты жерде өмір сүрудің жоғары сапасын ұсынатын өзін-өзі қамтамасыз ететін аймақтарды құруға тырысамыз. Бұл біздің қаланың үйлесімді және теңгерімді дамуына қосқан үлесіміз, мұнда сапалы және эстетикалық қалалық орта тек орталықта ғана емес, Алматының басқа бөліктерінде де қолжетімді болады. Нәтижесінде, таңдау орталық пен периферия арасында емес, теңгерімсіз өсу мен үйлесімді даму арасында болады. Полиорталық - бұл тұрақты болашаққа, тұрғылықты ауданына қарамастан, әрбір тұрғынға жайлылық пен мүмкіндіктер қолжетімді қалаға салынған инвестиция" Деп қорытындылады Құралай Есмұханова
