2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда көлік иелерінің басым бөлігіне әсер ететін жаңа салық ережелері күшіне енеді. 2025 жылдың 18 шілдесінде Мемлекет басшысы жаңа Салық кодексіне қол қойды. Құжат қазірдің өзінде жарияланғанымен, нақты өзгерістер келесі жылдан бастап қолданылады, деп хабарлайды DKNews.kz.
Ең бастысы - миллиондаған қазақстандық пен бірқатар ұйымдар үшін көлік салығы алынып тасталады. Сонымен қатар, қымбат автокөліктер сегментіне арналған жаңа «люкс салығы» енгізіледі.
Құрмет пен салықтан толық босату
Маңызды жаңалықтардың бірі - салықтық жеңілдігі бар азаматтар тізімінің кеңейтілуі. Енді бұл қатарға «Еңбек Даңқы» орденінің үш дәрежесіне ие болған азаматтар да кіреді.
Аталған марапат 2015 жылдың 17 наурызында Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен тағайындалған. Ол өнеркәсіп, құрылыс, ауыл шаруашылығы, көлік, білім беру, денсаулық сақтау және басқа да салалардағы көпжылдық әрі елеулі еңбегі үшін беріледі.
Мәртебесі бойынша бұл орден «Құрмет» орденінен төмен тұрғанымен, оның үш дәрежесіне ие болған адам Қазақстанның Еңбек Ерімен теңестіріледі. 2026 жылдан бастап мұндай азаматтар көлік салығын төлемей жүре алады - бұл олардың еңбегін мойындаудың және нақты қаржылық жеңілдіктің белгісі.
Шаруа қожалықтары да жеңілдік алады
Жаңа жеңілдіктерге фермерлер де енді. Бұл тек трактор мен комбайнға ғана емес, шаруашылықта қолданылатын пикаптарға да қатысты. Мұндай көліктер салықтан толық босатылады.
Тағы кімдер салық төлемейді
Жаңа Салық кодексінің 563-бабына сәйкес, 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап көлік салығынан босатылатындар:
- Ұлы Отан соғысының ардагерлері, оларға теңестірілгендер және шетелде соғыс қимылдарына қатысқандар, соның ішінде Ауған соғысына қатысқандар
- Кеңес Одағының ордендері мен медальдарымен тылдағы еңбегі үшін марапатталғандар және соғыс жылдарында (кемінде 6 ай) жұмыс істегендер
- Кеңес Одағының Батырлары мен Социалистік Еңбек Ерлері
- «Халық Қаһарманы» және «Қазақстанның Еңбек Ері» атағының иегерлері
- «Еңбек Даңқы» орденінің үш дәрежесінің иегерлері
- «Отан» орденінің иегерлері
- «Алтын алқа» (7 және одан көп бала) немесе «Күміс алқа» (6 бала) иегерлері, сондай-ақ КСРО-ның «Батыр ана» атағын алған көпбалалы аналар
- Мүгедектігі бар азаматтар (бір автокөлік немесе мотоарба бойынша)
- Мемлекеттік мекемелер мен мектептер (бір жеңіл автокөлік және бір автобус бойынша)
- Мүгедектердің қоғамдық бірлестіктері
- Ауыл шаруашылығы өнімін өндірушілер мен фермерлер - техника мен көліктің белгіленген нормасы шегінде
Маңызды ескерту: мұндай көлікті жалға беру немесе сенімхат арқылы басқаға пайдалану құқығын беру кезінде жеңілдік жойылады.
Ескі көліктерге арналған жеңілдіктер
Қолданыстағы көлігі барларға тағы бір жағымды жаңалық бар. Алғаш рет көлік жасына қарай салықты азайту коэффициенті енгізіледі:
- 10 жылдан 20 жылға дейін - салық 30%-ға азаяды
- 21 жылдан асқан көліктер - салық 50%-ға азаяды
Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, Қазақстанда мұндай көліктер саны 4,4 миллион - бұл елдегі автопарктің шамамен 67%-ы. 2025 жылдың 1 шілдесіндегі мәлімет бойынша, елде 6,46 млн көлік тіркелген. Оның 86,6%-ы жеңіл көліктер, 9,6%-ы жүк көліктері, 1,8%-ы автобустар және 2%-ы мотоциклдер.
Жаңа «люкс салығы»
Сонымен қатар, мемлекет қымбат көліктерге акциз енгізеді. Егер сіз құны 18 000 АЕК-тен (2025 жылы - 70,776 млн теңге) асатын автокөлікті бір жылдан аз уақыт иеленіп, сатсаңыз, мәміле сомасының 10%-ын салық ретінде төлеуге тура келеді.
Көлікті бір жылдан артық иеленсеңіз - салық салынбайды. Бірақ бір жыл ішінде сатқан жағдайда, қосымша баға айырмасынан жеке табыс салығын (ЖТС) төлеу және оны 270.00 нысаны бойынша декларацияда көрсету қажет.
Бұл не үшін жасалды
Жаңа Салық кодексі тепе-теңдікті көздейді: ардагерлер, фермерлер, көпбалалы аналар мен мүгедектігі бар азаматтар қолдау алады, ал қымбат көлік иелеріне қосымша салықтық жүктеме түседі.
Ауыл шаруашылығы үшін бұл - шығындарды азайту және өндірісті дамытуға ынталандыру. Ескі көлік иелері үшін - айтарлықтай үнем. Ал премиум сегмент үшін - қымбат сатып алуларға жаңа салықтың енгізілетінін ескерту.
2026 жылдан бастап Қазақстандағы көлік иелеріне арналған салық ережелері анағұрлым икемді әрі нысаналы болады. Миллиондаған азамат көлік салығынан босатылады, ал бюджет қымбат автокөліктер есебінен қосымша кіріс алады.
