Ұлттық экономика министрлігінің мәліметінше, республикалық бюджеттің өзіндік кірістермен қамтылуы 2025 жылы 63,7%-дан 2028 жылы 83,5%-ға дейін өседі, деп хабарлайды DKNews.kz.
Мәжілістің жалпы отырысында Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин депутаттардың қарауына елдің 2026-2028 жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық даму болжамын енгізді.
Премьер-министрдің орынбасары базалық нұсқаға сәйкес, 2026 жылы жалпы ішкі өнімнің нақты өсуі 5,4%-ды, 3 жылдағы орташа жылдық өсуі 5,3%-ды құрайтынын атап өтті. Номиналды жалпы ішкі өнім 2026 жылғы 183,8 трлн теңгеден 2028 жылы 229,8 трлн теңгеге дейін өседі. Экономиканың өсуі нақты сектор мен қызмет көрсету саласындағы өсудің есебінен қамтамасыз етіледі.
Қазақстанның өңдеу өнеркәсібінде инвестициялық жобаларды жүзеге асыру есебінен өсу қарқыны 2026 жылғы 6,2%-дан 2028 жылы 6,6%-ға дейін ұлғаятыны болжанып отыр.
Үш жылдағы орташа өсім тау-кен өнеркәсібінде – 2,8%-ды, ауыл шаруашылығында – 3,9%-ды, құрылыста – 11%-ды, көлік қызметтерінде – 10,1%-ды, саудада – 6,7%-ды құрайды. Экспорт 2026 жылғы $77,1 млрд-тан 2028 жылы $83,7 млрд-қа дейін, импорт $67,7 млрд-тан $75,2 млрд-қа дейін өседі деп болжануда.
Бұл ретте инфляция болжамы 2026 жылы 9-11%, 2027-2028 жылдары орташа 6% деңгейінде айқындалған. Макроэкономикалық көрсеткіштердің болжамы негізінде 2026-2028 жылдарға арналған бюджет пен Ұлттық қор параметрлерінің болжамы қалыптастырылды.
Серік Жұманғарин мемлекеттік қаржы параметрлерінің жай-күйі туралы баяндады. Қазақстанның салық-бюджет саясаты мемлекеттік қаржының орнықтылығы мен теңгерімділігін қамтамасыз етуге, бюджет тапшылығын азайтуға, сондай-ақ Ұлттық қор қаражатын өз қаражатымен алмастыруға бағытталғаны атап өтілді.
Бюджетті болжау бюджет қағидалары мен Мемлекеттік қаржыны басқарудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасында белгіленген нысаналы бағдарларға негізделген.
Келтірілген мәліметтерге сәйкес, кірістер 2026 жылы 19,2 трлн теңге көлемінде немесе жалпы ішкі өнімге қатысты 10,5% деңгейінде болжануда. Осы жылдың бағалауымен салыстырғанда өсім 4,7 трлн теңгені құрап, 2028 жылға қарай 23,2 трлн теңгеге дейін немесе 20,8%-ға өседі деп күтілуде. Жалпы, республикалық бюджеттің меншікті кірістермен қамтамасыз етілуі 2025 жылғы 63,7%-дан 2028 жылы 83,5%-ға дейін өседі.
Премьер-министрдің орынбасары — ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин Ұлттық қордан кепілдендірілген трансферт жыл сайын 2,7 трлн 770 млрд теңге мөлшерінде айқындалғанын хабарлады. 2026-2028 жылдары шығыстардың өсу қарқыны 108,7-109,3% деңгейінде тұрақтандырылды.
Республикалық бюджеттің шығыстары 2026 жылы 27,7 трлн теңгені немесе ЖІӨ-ге 15,1%-ды, 2027 жылы 28,8 трлн теңгені немесе ЖІӨ-ге 14,0%-ды, 2028 жылы 29,8 трлн теңгені немесе бюджеттік ережелерінде белгіленген лимиттер сақталған кезде ЖІӨ-ге 13,0%-ды құрайды.
Кірістер мен шығыстардың осындай көлемдерінде Ұлттық қордан нысаналы трансферт түрінде қосымша қаражат тарту қажет етілмейді, бюджет өзін-өзі қамтамасыз етеді», — деп атап өтті Серік Жұманғарин.
Сондай-ақ фискалдық және мұнай емес тапшылықтардың мәндері 2026 жылы ЖІӨ-ге шаққанда 2,5% және 4,9% деңгейінде айқындалғаны, кейіннен 2028 жылы ЖІӨ-ге шаққанда 0,9% және 2,7%-ға дейін төмендеуі болжанып отырғаны атап өтілді. Осыны ескере отырып, Үкіметтің қарызы 2026 жылы ЖІӨ-ге 21,4% деңгейінде болады, 2028 жылы 19,6%-ға дейін төмендейді, бұл белгіленген ковенанттардан аспайды.
