Астанада алғаш рет ISAAC-2025 кең ауқымды математиктер конгресі өтеді, деп хабарлайды DKnews.kz.
2025 жылдың 21-25 шілдесінде Орталық Азиядағы алғаш рет орын алатын ең ірі ғылыми іс-шара - Математикалық талдау, қолдану және есептеу бойынша халықаралық ISAAC конгресі өтеді. Шараны Назарбаев университетінің Жаратылыстану, әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар мектебі ұйымдастырып отыр.
ISAAC халықаралық қоғамы 1997 жылы математикалық талдау және оның қолданулары саласындағы зерттеулерді дамыту мақсатында құрылған. Ал оның бірінші конгресі 1997 жылы АҚШ-та Делавэр штатында өтткен болатын. Содан бері әр екі жыл сайын әлемнің әртүрлі мемлекеттерінде - АҚШ, Жапония, Германия, Польша, Қытай, Бельгия, Бразилия және т.б мемлекеттерде өткізіліп келеді. Әрбір конгресс математика ғылымының өзекті мәселелерін және оны қолдануды талқылау үшін жетекші ғалымдарды және жас ізденушілерді біріктіреді.
ISAAC 2025-те баяндама жасайтын 1000-ға жуық ғалымдар мен зерттеушілер қатысады. Олардың ішінде Филдс медалінің лауреаты (математика бойынша Нобель сыйлығының баламасы) және Халықаралық математикалық одақтың президенті (математика саласындағы ең жоғары әкімшілік лауазым) бар. Конгресс бағдарламасы жиырмадан астам сессияларды қамтиды, олардың әрқайсысы ғылыми пікірталас пен жаңа идеялармен алмасу алаңына айналады.
“Конгресс бұрын-соңды өткізілмеген Орталық Азиядағы осындай деңгейдегі ең ірі математикалық ғылыми шара болуы әбден мүмкін. Біздің мақсатымыз – отандық ғылымды халықаралық аренаға көтеріп, атымызды шығару. Бұл біздің өңір мен университет үшін тарихи жетістік. Сессияларға тек математикалық салалар ғана емес, сондай-ақ жасанды интеллект, математикалық қаржы, математикалық биология, нейрондық желілер және қолданбалы математиканың басқа салалары кіреді. Ең бастысы – біз жас ғалымдарға гранттар бөлеміз. Қазіргі кезде ғылымды жалғыз жасау қиын, ғылым – бұл ынтымақтастық. Біз әлемнің түкпір-түкпірінен жас та талантты 100 ғалымды шақырып отырмыз, олардың үштен бірі – кампуста тұрып, бір-бірімен араласатын Қазақстанның жас математиктері. Осылайша, алдағы уақытта талантты жастар идеялары және ойларымен бөлісіп, бірлестікте жаңалықтар аша алады" NU профессоры, жергілікті ұйымдастыру комитетінің өкілі Сұраған Дөрбетхан
Негізгі баяндаушылар ретінде ISAAC конгресіне Мануэль Дель Пино (Бат университеті, Ұлыбритания), Хонджи Донг (Браун университеті, АҚШ), Йошиказу Гига (Токио университеті, Жапония), Мартин Хайрер (EPFL, Швейцария), Мете Сонер (Принстон университеті, АҚШ), Карола-Бибиана Шёнлиб (Кембридж университеті, Ұлыбритания) және басқа да атақты әлемдік математика ғалымдары қатысады.
Конгрессте жас зерттеушілерді қолдауға ерекше назар аударылады. Оның аясында әлемдік деңгейдегі талантты жас ғалымдарды қолдау және қазақстандық ғалымдармен ынтымақтастықты нығайту мақсатында 100 «The Satbayev grants» стипендиясы тағайындалады.
