Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) 2025 жылға арналған сауда процедураларын жеңілдетудің (TFI) жаңартылған индикаторларын ұсынды, деп хабарлайды DKnews.kz.
2013 жылы іске қосылған. Көрсеткіштерін екі жылда бір рет жаңартып отырады. Бұл көрсеткіштер елдер арасындағы шекара процедураларын жеңілдету және сауда кедергілерін азайту бойынша прогресті бағалауға мүмкіндік береді.
TFI әлемнің 163 экономикасын қамтиды, оның ішінде кірісі мен дамуы барысы әртүрлі елдер бар. Соңғы дерек бойынша сауда процедураларын жеңілдетудегі прогресс барлық аймақта байқалады. Өйткені мемлекеттер жаһандық тауар жеткізу тізбегінің тиімділігі мен тұрақтылығын сақтауға тырысады.
ЭЫДҰ бағалауы бойынша, ДСҰ-ның сауда рәсімдерін оңайлату туралы келісімін іске асырудың арқасында соңғы онжылдықта орташа сауда шығындары 5% - ға төмендеді. Атап айтқанда, шекаралардағы бюрократиялық кедергілердің айтарлықтай төмендегені байқалды.
2024 жылы Еуропа мен Орталық Азияның жетекші реформаторларының қатарында Орталық Азияның барлық елдері бар. Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан және Қазақстан, сондай-ақ Сербия, Румыния, Черногория, Молдова, Босния және Герцеговина, Солтүстік Македония бар.
Ең үлкен прогресс екі бағытта тіркелді:
- шекара ведомстволарының ішкі өзара іс-қимылы-өңір елдерінің 81% жақсарту;
- ақпараттың қолжетімділігін арттыру-оның ішінде бизнестің экспорт, импорт және транзит бойынша қадамдық нұсқаулықтарға қол жеткізуін жеңілдететін Ұлттық сауда ақпараттық порталдарын іске қосу арқылы.
2023-2024 жылдардың бағаланатын кезеңінде Қазақстанда TFI индексінің барлық бағыттары бойынша ауқымды жұмыс жүргізілді.
Атап айтқанда, Қазақстанда және Орталық Азияның барлық елдерінде ақпараттың қолжетімділігі саласында сауда ақпаратының порталдары іске қосылды, онда пайдаланушылар экспорт, импорт және транзит бойынша ақпарат ала алады. Бүгінгі таңда сауда рәсімдерінің сипаттамасы қазақстандық порталда көліктің барлық түрлеріне арналған тауарлардың 80-нен астам түрі бойынша орналастырылған.
Сауда және интеграция министрлігі ДСҰ сауда рәсімдерін жеңілдету стандарттарын басшылыққа ала отырып, сауда серіктестерімен және халықаралық ұйымдармен ынтымақтастықта қолайлы инфрақұрылымды дамытуды белсенді түрде ілгерілетуде.
Есепте Транскаспий халықаралық көлік маршрутының өсіп келе жатқан рөлі де көрсетілген. Осыған байланысты Ақтау теңіз сауда порты мен Құрық портында сауда рәсімдерін құжаттау бойынша жүйелі жұмыс жүргізілді. Барлық рәсімдер мемлекеттік органдар мен ұйымдардың верификациясынан өтті. Бұл жұмыс сауда байланысын нығайтуға және орта дәліз бойындағы сауда процедураларын жеңілдетуге бағытталған.
Сонымен қатар, министрлік трансшекаралық қағазсыз сауда рәсімдерін жеңілдету туралы негіздемелік келісімге қосылу процесін бастады. Бұл логистикалық процестерді жеделдетуге, олардың сапасын арттыруға және шығындарды азайтуға жаңа мүмкіндіктер ашатын стратегиялық шешім.
Келісім елдер арасында олардың кедергісіз тауар алмасуын қамтамасыз ете отырып, электронды сауда құжаттары мен деректерін өзара тануды көздейді. Сарапшылардың бағалауы бойынша, қағазсыз саудаға көшу орта мерзімді перспективада тауар айналымының 25% - ға өсуіне және бизнес шығындарының 28% - ға төмендеуіне әкелуі мүмкін.
Сондай-ақ, өткен жылы Қазақстан қол жеткізілген прогресті өзін-өзі бағалау және одан әрі реформалар үшін бағыттарды анықтау құралына айналған сауда рәсімдерін оңайлату жөніндегі алғашқы ұлттық шолуды ұсынғанын атап өткен жөн.