2024 жылы Қазақстанда жалпы декларациялаудың үшінші кезеңі аяқталды. Алғаш рет осы ауқымды бастама аясында кәсіпкерлер – заңды тұлғалардың басшылары, құрылтайшылары мен қатысушылары, сондай-ақ жеке кәсіпкерлер – Қазақстан мен шетелдегі өз активтерін декларациялап, 250.00 нысаны бойынша «кіру» декларациясын тапсырды, деп хабарлайды DKnews.kz.
Сонымен қатар, жалпы декларациялау жүйесіне бұрын қосылған азаматтар 270.00 нысаны бойынша кірістер мен мүліктер туралы жыл сайынғы декларацияларын ұсынды.
Декларация тапсыру мерзімдері және ақпараттық қолдау
Декларацияларды тапсыру мерзімі 2024 жылдың 1 қаңтарынан 16 қыркүйегіне дейін белгіленіп, 8,5 айға созылды. Осы уақыт ішінде мемлекеттік кіріс органдары азаматтарды мерзімдерді сақтау қажеттілігі туралы БАҚ, SMS-хабарламалар және басқа да арналары арқылы белсенді түрде хабардар етті.
Соған қарамастан, көптеген ақпараттық қолдауға қарамастан, кейбір салық төлеушілер есепті уақытында тапсыра алмады. Мұндай жағдайларда салық органдары заңда белгіленген мерзімде салық есептілігін ұсынбау туралы ескертулер жолдап, бұзушылықтарды түзету үшін қосымша 30 жұмыс күнін берді. Осылайша, азаматтарға декларацияны тапсыру үшін барлығы 10 ай уақыт берілді.
Декларациялардың тапсырылмау себептері
Декларация келесі жағдайларда тапсырылмаған болып саналады:
- Салық органының коды, салықтық кезең немесе декларацияның жасалған күні сияқты маңызды деректердің болмауы;
- «Өңдеуден бас тартылды» деген мәртебе алу.
Осындай жағдайларда салық төлеушілер бұзушылықтарды өз бетінше түзетіп, декларацияны өзгерту әдісімен қайта тапсыру мүмкіндігіне ие.
Банктік шоттарды бұғаттау: бұл кімге қатысты?
Салық кодексінің 118-бабына сәйкес, банктік шоттардағы шығыс операцияларын тоқтату тек жеке кәсіпкерлерге (ЖК) және жеке практикамен айналысатын тұлғаларға қолданылады.
Декларацияны уақытында тапсырып үлгермеген азаматтарға әкімшілік жауапкершілік көзделген. Алғашқы рет бұл ескерту түрінде беріледі, ал бұзушылықтар жойылғаннан кейін шоттар бойынша операциялар бір жұмыс күнінен кешіктірілмей қайта іске қосылады.
Үшінші кезеңнің қорытындылары
Жалпы декларация тапсыруға міндетті 4,8 миллион адамның ішінен 68,3 мың жеке кәсіпкер мен өзін-өзі жұмыспен қамтушылардың шоттарындағы шығыс операциялары тоқтатылды, бұл жалпы салық төлеушілердің 1,4%-ын құрады.
Мақала жазылған сәтте 17,5 мыңнан астам салық төлеуші (ұсынылған ескертулердің 26%-ы) бұзушылықтарды жойып, шоттарын бұғаттан шығарды.
Салық органдарының келесі қадамдары
Мемлекеттік кірістер комитеті декларациялау процестерін жетілдіру және азаматтар мен кәсіпкерлер арасында салық заңнамасын сақтау деңгейін арттыру бойынша жұмыстарын жалғастыруда.
Бұл шаралар ашық салық жүйесін дамытуға және мемлекет пен салық төлеушілер арасындағы сенімді нығайтуға бағытталған.
Жалпы декларациялау – қаржылық операциялардың ашықтығын қамтамасыз етудегі маңызды қадам. Мерзімдерді сақтау және ұсынылған мәліметтердің дұрыстығы санкциялардан және уақытты жоғалтудан аулақ болуға көмектеседі.
