Республикамыздың таулы аудандары әртүрлі дәрежеде көшкін қаупін төндіреді. Көбінесе қар көшкіні Іле Алатауы жотасының беткейлерінде (Алматы қаласы) және Алтай (ШҚО) тауларында байқалады, деп хабарлайды DKnews.kz.
Қыстың басы мен көктемнің басы қар көшкіні белсенді болатын ең қауіпті кезеңдер болып саналады.
Биылғы жылы жалпы көлемі шамамен 1,2 млн. м3 213 қар көшкінінің өздігінен түсуі тіркелді. Жалпы, қазіргі уақытта қар биіктігі норма шегінде немесе нормадан асады.
«Жыл басынан бері Қазселденқорғау халықтың, автожолдардың және тау шаңғысы базаларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында 112 қар көшкінін алдын ала түсіру жұмыстарын жүргізді, түсірілген қардың жалпы көлемі - 219 мың м3 құрады. Қауіпті кезеңдерде қар көшкіні қаупі бар аймағына халықтың және автокөліктің жүруін шектеу бойынша блок-бекеттер қойылды. Қауіпті кезең басталғанға дейін жергілікті атқарушы органдарға, қар көшкіні қаупі бар аймақтарда орналасқан тұрғын үй иелеріне және ұйымдардың басшыларына тиісті ұсынымдар берілді», - деп «Қазселденқорғау» ММ басшысы Ерболат Садырбаев атап өтті.
Тау шаңғышылары, туристер, альпинистер қар көшкіні қаупіне неғұрлым бейім. Сондықтан қар көшкіні астында қалмау үшін, тауға жиналатын әрбір адам, қар көшкіні кезінде және тауларда өзін ұстаудың негізгі ережелерін үйренуге міндетті.
Егер қар көшкіні жүруі мүмкін деген ескерту болған жағдайда, тауға барудан бас тартқан жөн. Егер ескерту болмаса, онда жолға шықпас бұрын метеорологиялық болжамдарды білу, қозғалыс маршруттарын жасау, дайындалмаған учаскелерде жүріп-тұрудан және сырғанаудан қалыс қалу, белгілінген соқпақтармен жүру, сондай-ақ көшкін қаупі бар жерлер туралы мүмкіндігінше көбірек білу, қауіпті беткейлерден барынша аулақ болу қажет (бұл қарапайым мінез-құлық ережесі өмірді сақтап қалуға толық қабілетті).
Егер тауға шығар алдында қалың қар жауса, жорықты екі-үш күнге кейінге қалдырған жөн, ал қар көшкіні болмаған жағдайда, ол отырғанша күткен жөн. Сондай-ақ тауға жалғыз немесе бірге бармау өте маңызды: топпен жүру керек. Бұл қар көшкіні кезінде сақтандыруды қамтамасыз етеді, мысалы топқа қатысушылар көшкін лентасымен байланған болса, бұл қар басқан спутникті анықтауға мүмкіндік береді.
Тауға шығар алдында өзімен бірге көшкінге түскен адамды іздестіруге мүмкіндік беретін көшкін қабылдағышын алған жөн.
Өзімен бірге ұялы телефонды алып кетуді ұмытпау өте маңызды (ол бірнеше адамның өмірін сақтап қалды). Сондай-ақ қар көшкінінде қалған адамға «жүзіп шығуға» мүмкіндік беретін үрлемелі жастықтар жүйесі қарастырылған арнайы қар көшкіні рюкзактарын алу жаман емес.
Тауда тек жолдар мен төселген аңғар соқпақтарымен және тау жоталарымен қозғалу керек, бұл ретте тік қар басқан баурайларға шығуға, оларды кесіп өтуге немесе зигзагпен қозғалуға болмайтынын есте сақтау өте маңызды.
Егер қар көшкіні жоғары түсіп, амал жасауға уақыт болса, онда саған қар көшкіні келіп тұрған кездегі мінез-құлық ережелерінің бірін еске түсіру өте маңызды: тасқын жолынан қауіпсіз жерге кету керек, төмен емес, көлденеңнен қозғалу керек. Сондай-ақ үңгірдің сыртына жасырынуға, биіктікке, тұрақты тастарға немесе мықты ағашқа шығуға болады.
Егер қар көшкінінен құтыла алмаған болса, онда мінез-құлық ережелерінің бірі - жүгіртпелі ағынға созылатын барлық заттардан, яғни рюкзактан, шаңғыдан, таяқтан, мұз жаратын құрылғыдан бірден арылу керек. Ағыстың шетіне қарай тез өтіп, жоғарыда қалу үшін қолдан келгеннің бәрін жасау керек, ал мүмкіндік болса, ағашқа, тастарға, бұталарға ұстанып қалыңыз.
ТЖМ таулардың беткейлеріндегі қардың тұрақсыз жағдайына байланысты қар көшкінін болдырмау үшін таулардың қар басқан беткейлеріне шықпауды және тауларға барудан бас тартуды ұсынады.
