Іскерлік белсенділік: желтоқсан айында баяулады, бірақ өсу аймағында қалды, деп хабарлайды DKnews.kz.
2024 жылғы желтоқсан айында Қазақстанның іскерлік белсенділігі баяулағанымен, көрсеткіш оң мәнде қалып, ел экономикасы өсу аймағында тұр. Ұлттық Банктің Ақша-кредит саясаты департаментінің директоры Рүстем Оразалиннің мәліметінше, іскерлік белсенділік индексі (ІБИ) 50,7 деңгейінде тіркелді, бұл көрсеткіш ақпан айынан бері тұрақты түрде оң аймақта.
Іскерлік белсенділік индексінің динамикасы
Желтоқсан айындағы көрсеткіштердің төмендеуіне негізгі себеп – өндіріс, қызмет көрсету және тау-кен өндіру өнеркәсібіндегі белсенділіктің бәсеңдеуі.
- Өндіріс секторы: Желтоқсанда индекс 50,6 деңгейіне дейін төмендеді (қарашада – 53,0). Бұл өндіріс көлемінің өсу қарқынының баяулауын көрсетеді.
- Қызмет көрсету секторы: Бұл сектордағы белсенділік 50,8-ге дейін төмендеді (қарашада – 51,4).
- Тау-кен өндіру өнеркәсібі: Индекс 48,8-ге дейін төмендеді, бұл сектордың теріс аймаққа өткенін білдіреді. Төмендеу барлық компоненттерде байқалды, соның ішінде өндіріс көлемі, жаңа тапсырыстар және еңбекпен қамту.
Алайда, құрылыс секторы желтоқсан айында оң динамиканы көрсетті. Бұл сектордағы индекс 50,5-тен 52,9-ға дейін көтерілді. Құрылыста жаңа тапсырыстар мен еңбекпен қамтудың өсуі негізгі қозғаушы күшке айналды.
Бизнес-ахуал индексі: көрсеткіштердің төмендеуі
2024 жылғы желтоқсанда бизнес-ахуал индексі (БАИ) де төмендеді. Бұл кәсіпкерлердің қазіргі бизнес жағдайларына қатысты бағалауының нашарлауымен байланысты.
- Қазіргі жағдайлар: Көрсеткіштің төмендеуіне қарамастан, жалпы бағалау оң деңгейде қалып отыр.
- Болашаққа деген сенім: Респонденттер болашақ бизнес-жағдайларына қатысты оптимизмдерін сақтап қалды.
Бизнес-цикл индикаторы «сағат» түрінде өсу аймағында қалды, бұл экономиканың әлі де даму мүмкіндігінің бар екенін көрсетеді.
Сұраныс динамикасы: бәсеңдеу жалғасуда
Кәсіпорындардың пікірінше, олардың өнімдері мен көрсетілетін қызметтеріне сұраныс желтоқсан айында біршама төмендеді.
- Құрылыс секторы: Сұраныс өсуін жалғастырған жалғыз сектор.
- Тау-кен өндіру өнеркәсібі: Сұраныстың төмендеуі байқалды, бірақ төмендеу қарқыны өткен аймен салыстырғанда айтарлықтай үлкен емес.
- Қызмет көрсету және өндіріс: Бұл секторларда сұраныс өсу қарқыны төмендеді, бұл экономикалық белсенділікке қысым жасауда.
Инфрақұрылым және басқа факторлар
Респонденттер инфрақұрылымға қатысты оң өзгерістерді атап өтті. Алайда бизнесті жүргізудегі басқа кедергілер теріс бағаланды:
- Бизнесті қорғау: Бұл салада айтарлықтай мәселелер бар.
- Салық жүктемесі: Жоғары салықтар кәсіпорындарға қысым көрсетуді жалғастыруда.
- Қаржы мен кредитке қолжетімділік: Бұл да негізгі мәселелердің бірі болып қалуда.
Болашаққа көзқарас
Желтоқсан айындағы көрсеткіштер ел экономикасында белгілі бір баяулау бар екенін көрсетсе де, құрылыс секторының өсуі мен болашақ бизнес жағдайларына деген оптимизм экономиканың әлеуетті мүмкіндіктерін сақтайтынын білдіреді. Алдағы уақытта инфрақұрылымды жақсарту, салық жүктемесін төмендету және қаржыға қолжетімділікті арттыру бойынша шаралар қабылданған жағдайда, экономиканың тұрақты өсуі қамтамасыз етілуі мүмкін.
2024 жылғы желтоқсан айындағы іскерлік белсенділіктің бәсеңдеуі экономиканың кейбір салаларының құрылымдық мәселелерін айқындап берді. Алайда, құрылыс секторының өсуі мен жалпы оң мәндегі көрсеткіштер Қазақстан экономикасының әлеуеті сақталатынын көрсетеді. Құрылымдық мәселелерді шешу және бизнеске қолдау көрсету арқылы 2025 жылы белсенділіктің жаңа серпін алуы мүмкін.
