DKnews.kz сайтына берген эксклюзивті сұхбатында Пирогов университетінің академик Ю.М. Лопухин атындағы Анатомия және морфология институтының адам анатомиясы кафедрасының ассистенті, сот-медициналық сарапшы және жазушы Алексей Михайлович Решетун Крещение кезінде мұзды суға шомылудың денсаулыққа қандай қауіптері бар екенін, кімдерге бұл қатаң түрде қарсы көрсетілетінін және қауіптерді қалай азайтуға болатынын айтып берді.
Сарапшының айтуынша, мұздай суға дайындықсыз түсу – адам ағзасы үшін аса үлкен стресс. Бұл жүрек-қантамыр, тыныс алу және тіпті асқорыту жүйелері сияқты аурулары бар адамдар үшін қауіпті болуы мүмкін. Алексей Михайлович түсіндіреді: морждану – бір реттік іс-шара емес, ол төмен температураларға бейімделуді талап ететін ұзақ процесс. Ал дайындықсыз адам үшін мұндай тәжірибе қайғылы жағдаймен аяқталуы мүмкін.
Соған қарамастан, Решетун дұрыс дайындық пен белгілі қауіпсіздік шараларын сақтау тәуекелдерді едәуір азайта алатынын атап өтті. «Крещение кезінде суға шомылу жалғыз немесе кездейсоқ жерлерде болмауы керек. Бұл физикалық жаттығудан бастап, судан шыққаннан кейін жылдам жылытуға дейінгі қатаң ережелерді сақтауды талап ететін процесс», – деді ол.
Сонымен қатар, Алексей Михайлович мұздай суға шомылу Крещение кезінде міндетті дәстүр немесе денсаулыққа пайдалы деген танымал мифті жоққа шығарды. Оның айтуынша, мұндай шомылудың денсаулыққа пайдасы туралы ғылыми дәлелдер жоқ, ал мұзды суға түсу діни ғұрыптың міндетті бөлігі болып саналмайды.
Дайындықсыз адам үшін мұзды суға шомылудың қандай қауіптері бар?
— Мұздай суға түсуге адамдардың 99%-ы дайын емес. Морждану – бұл ұзақ процесс, ағзаның мұздай суға бейімделуі мен реакциясын талап етеді. Дайындықсыз адам үшін суға түсу – бұл ағза үшін орасан зор стресс. Бұл жүрек-қантамыр жүйесін, жүйке жүйесін және ағзаның басқа да жүйелерін белсенді етеді. Алайда ең қауіптісі – жүрек-қантамыр жүйесінің белсенділігі, егер адамда атеросклероз немесе жүректің ишемиялық ауруы сияқты патологиялар болса. Мұндай жағдайларда қан тамырларының ұзақ уақыттық түйілуі немесе жүректің шамадан тыс жұмыс істеуінен жүрек мұндай күйзелісті көтере алмауы мүмкін.
Крещение кезінде мұзды суға түсу үшін қалай дайындалу керек?
— Крещение кезінде тек тұрақты түрде шомылатын морждар ғана суға түседі. Ал қарапайым адамдар тек шомылады. Бұл – мүлдем екі түрлі нәрсе. Егер адам шынымен осыған дайындалғысы келсе, ең алдымен, алкоголь қолданбау керек, ағзаны физикалық түрде дайындап, жаттығу қажет. Шомылу тек тексерілген жерлерде, қауіпсіз, ағынсыз жерлерде болуы керек. Және жалғыз болмай, басқа адамдармен бірге әрекет ету керек.
Қандай аурулары бар адамдарға шомылуға болмайды?
— Бұл – тыныс алу жүйесінің, жүрек-қантамыр жүйесінің және тіпті асқорыту жүйесінің аурулары. Мысалы, бауыр циррозының бастапқы кезеңінде мұзды суға түсу Мэллори-Вейсс синдромына (құсу кезінде өңеш пен асқазанның шырышты қабығында жыртылу) әкелуі мүмкін.
Мұзды судан шыққаннан кейін не істеу керек?
— Тағы да қайталап айтамын, шомылу қажет емес. Бұл – тек үш рет суға шомылу. Қолдарыңызбен ұстауға болатын затты ұстап тұрып, суға жайлап батыңыз. Содан кейін тез шығып, жылы киім киіп, шапка тағу керек. Лимон, бал қосылған ыстық шәй ішіп, бірден жылы бөлмеге кіріңіз. Дененің қатты тоңуына жол бермеңіз.
Мұзды суға түскеннен кейін денсаулықта мәселелер туындаса, не істеу керек?
— Шомылу орны тек ресми болуы тиіс. Ол жабайы, кездейсоқ ойылған мұз айдыны болмауы керек. Бұл жерде міндетті түрде жедел жәрдем көлігі кезекшілік ететін, мемлекет тарапынан ұйымдастырылған орын болуы қажет.
Мұзды суға түсу денсаулыққа пайдалы ма?
— Крещение кезінде шомылудың пайдасы туралы ғылыми дәлелдер жоқ. Шомылу – бұл тек суға батыру, ал шын мәнінде ол мүлдем міндетті дәстүр емес. Ешбір діни қызметкер мұзды суға түсу Крещение рәсімінің міндетті бөлігі деп айтпайды.
Крещение кезінде мұзды суға шомылу көптеген адамдар үшін символикалық дәстүр болып қала береді, бірақ оған барынша жауапкершілікпен қарау керек. Денсаулық әрдайым басты орында болуы тиіс. Егер сіз бұл дәстүрді ұстануды шешсеңіз, өзіңіздің денсаулық жағдайыңызды, дайындығыңызды ескеріп, мамандардың кеңестерін орындау маңызды.
