Қазақстан Республикасы Президентінің 2024 жылғы Курултайда айтылған тапсырмаларын орындау аясында Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі маңызды инфрақұрылымдық жобалар бойынша жүйелі жұмысты жалғастыруда, деп хабарлайды DKnews.kz.
Маңызды жобалардың бірі – Каспий теңізі арқылы су астындағы оптикалық талшықты байланыс желісін (ОТБЖ) салу. 2025 жылғы 3 наурызда Caspinet B.V. бірлескен кәсіпорны EPC-merқұрылысшы компаниясымен желі жобалауға және құрылысқа келісімшартқа қол қойды, бұл деректерді беру үшін баламалы маршрутты дамытуда маңызды кезең болды.
Жоба Қазақстан Үкіметінің қаулысымен бекітілген үкіметаралық келісімге сәйкес жүзеге асырылуда. Су астындағы құрылыс қиындықтарына және техникалық әрі логистикалық көптеген аспектілерді үйлестіру қажеттілігіне қарамастан, жұмыстар белгіленген кестеге сәйкес жүргізілуде. Тапсырмалардың үзіліссіз орындалуын қамтамасыз ету мақсатында қосымша серіктестермен барлық туындаған мәселелер мұқият талқылануда.
Бұл магистралдың құрылуы Қазақстанға халықаралық телекоммуникациялық желілерге сенімді қосылуды қамтамасыз етеді, байланыс инфрақұрылымының тұрақтылығын арттырады, Азия мен Еуропа арасындағы деректер транзиті нарығында рөлін күшейтеді, сондай-ақ бизнестің және мемлекеттік қызметтердің жаңа мүмкіндіктерін ашады.
Тағы бір стратегиялық бағыт – жасанды интеллектіні дамыту үшін жоғары өнімді есептеу қуаттарын кеңейту. Бұл процесс кезең-кезеңімен дамып, кешенді тәсілді талап етеді.
Алғашқы қадам өткен жылы жүзеге асырылды: «Ұлттық ақпараттық технологиялар» акционерлік қоғамының Tier 3 деңгейіндегі жаңа деректер өңдеу орталығында суперкомпьютерлік қуаттар орналастырылды. Олар қазір мемлекеттік цифрлық қызметтердің жұмысында, соның ішінде e-Gov қосымшасында қолданылуда.
Сондай-ақ мемлекет пен бизнестің ынтымақтастығы аясында ел ішінде де, сыртында да суперкомпьютерлік кластер құрылуда, ол ғылыми зерттеулер, KazLLM оқыту және отандық жасанды интеллект өнімдерін әзірлеу үшін қолданылуда. Қазіргі уақытта Қазақстанда ағымдағы қажеттіліктерді қамтамасыз ету үшін қажетті есептеу қуаттары бар.
Маңыздысы, суперкомпьютерлік ресурстарды ұлғайту үдерісі үздіксіз жүретін процесс екенін түсіну қажет. Есептеу қуаттарына сұраныс жылдам өсіп келеді, ал технологиялар барған сайын көбірек ресурстарды талап етеді. Сондықтан ЦДИАӨМ цифрлық инфрақұрылымды кезең-кезеңімен салуды жалғастыруда, елдің болашақтағы жоғары технологиялар саласындағы дамуына негіз қалап отыр.
Осы орайда, жасанды интеллектіні дамыту бүгінгі таңда суперкомпьютерлік чиптер өндіруші елдер тарапынан ұлттық қауіпсіздік және экономикалық бәсекеге қабілеттілік мәселесі ретінде қарастырылатынын атап өткен жөн. Бұл елдер ЖИ технологияларына бақылау жасау саясатын жүргізіп, есептеу қуаттарының экспортын реттеуді жүзеге асыруда, бұл мәселені ядролық қауіпсіздік пен қаржы нарықтарының тұрақтылығының маңыздылығына теңестіріп отыр.
Осыған байланысты осы елдердің үкіметтері экспорттық лицензияларды беру тәртібін қатаңдатуда. Рұқсат алу процесі ұзақ уақытты талап етіп, реттеуші талаптарға сәйкестікті сақтауды қажет етеді. Қазіргі уақытта Қазақстан алдыңғы қатарлы есептеу қуаттарына қол жеткізу және жасанды интеллектіні дамыту мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында осындай лицензияны алу жұмыстарын жүргізуде.
