Мамырдың салқын самалы терезеден ақырын еніп, жанға ерекше жылулық сыйлайды. Көктемнің бұл мезгілі мен үшін қашан да айрықша. Әсіресе, Жеңіс күні жақындаған сайын жүрегімде ерекше толқу мен тебіреніс пайда болады. Бұл – тарихи жауапкершіліктің, терең алғыстың, шексіз тағзымның сезімі.
Осы бір қасиетті күн бізге оңай келген жоқ. Бұл күн – миллиондаған адамның жанқияр ерлігімен, қаны мен терімен, көз жасымен келген жеңіс. Ұлы Отан соғысының әрбір күні, әр сағаты батырлық пен қайсарлықтың, табандылық пен ар-намыстың белгісі. Бүгінгі бейбіт күн үшін біз майдан даласында жаумен айқасқан, тылда еңбек етіп, жеңісті жақындатқан әрбір жанға қарыздармыз.
Осындай батырлардың бірі – Абикий Жарасұлы Ибраев. Оның есімі туған жерінде ғана емес, ұрпақтарының жүрегінде мәңгіге сақталған. Оның ерлігі мен өнегелі өмірі бүгінгі ұрпаққа үлгі, болашаққа бағдар.
Жеңіс күні қарсаңында мен Солтүстік Қазақстан облысының Ақан-Барақ ауылына арнайы сапар шектім. Бұл – Абикий Жарасұлының кіндік қаны тамған, балалық шағы өткен, соғыстан кейінгі өмірін өткізген қасиетті мекен. Бұл ауылдың әрбір көшесі, әрбір үйі тарихтың үнсіз куәсіндей.
Ауыл тұрғындары батырды үлкен құрметпен еске алады. Оны көрген, бірге қызмет еткен, жанында жүрген жандардың естеліктері еріксіз жүректі елжіретеді.
– Ол тек майдангер ғана емес, нағыз азамат еді. Соғыстан кейін де елге қызмет етуді тоқтатпады. Өмір бойы адал еңбектің, тәрбиенің, ізгілік пен адамгершіліктің жарқын үлгісі болды, – дейді ауыл ақсақалдары.
Осы сапарда мен батырдың немересімен, Қазақстан Республикасы Ұлттық ұлан Академиясының офицері, капитан Алмаз Жанатұлы Ибраевпен жолықтым. Ол атасының өмір жолы туралы ерекше тебіреніп әңгімеледі.
– Атам соғысқа 1939 жылы аттанды. Ол кезде небәрі 18 жаста еді. Бірақ жастығына қарамастан, елін жаудан қорғау үшін өз еркімен әскер қатарына қосылды. Алғашында әскери дайындықтан өтіп, 314-атқыштар дивизиясының құрамында взвод командирі болып тағайындалды, – деп бастады әңгімесін Алмаз.
Қан майданда жүріп, ол ерекше ерлігімен көзге түсті. Жауынгерлік шеберлігі, табандылығы, батылдығы үшін сарбаздары оны қатты құрметтеді. Командир ретінде өз жауынгерлерін ұрыс даласында шебер басқара білді.
– Атам ешқашан өз ерлігін дәріптеген емес. Ол үшін ең бастысы – Отан алдындағы борышты абыроймен өтеу болды. Бірақ майдандастарымен болған күндерді еске алғанда, жанарында мұң байқалатын. Себебі оның көптеген жолдасы туған жерге орала алмады… – дейді Алмаз.
Соғыстың соңына дейін шайқасқан Абикий Жарасұлы ауыр жарақат алып, 1949 жылы әскер қатарынан босатылды. Бірақ оған берілген «Қызыл Жұлдыз» ордені мен «Ерлігі үшін» медалі оның ерлігі мен батылдығының мәңгілік куәсі болып қалды.
Ол туған ауылына оралып, қарапайым еңбек адамы ретінде жаңа өмір бастады. Жары Жұбай Қожанқызымен үлкен отбасы құрып, 12 бала тәрбиеледі. Оның өмірі – шынайы адалдық пен еңбектің, табандылық пен төзімділіктің үлгісі.
– Әкеміз бізге тек адалдық пен еңбектің жолын көрсетті. Ол ешқашан мойымады, ешқашан шаршадым деп шағымданбады. Балаларының, немерелерінің жақсы азамат болып өсуі үшін бар күшін салды, – деп еске алады кенже ұлы Жанат.
Жары Жұбай Қожанқызы да нағыз темірдей қайсар, ақылды, мейірімді, ұлтжанды ана болды. Ол тек өз отбасына ғана емес, тұтас ауылына үлгі бола білді. Өзінің көп жылғы адал еңбегі үшін ол Кеңес одағының «Құрмет белгісі» орденімен, «Ана даңқы» орденінің үш дәрежесімен марапатталған.
– Әжеміздің бізге берген тәрбиесі – өмірлік мұра. Ол бізді еңбекке, тәртіпке, Отанды сүюге баулыды. Оның мейірімі, даналығы, төзімділігі біз үшін мәңгілік өнеге, – дейді немересі Алмаз Жанатұлы.
Бүгінде атасының жолын қуған немересі, капитан Алмаз Ибраев – әскери қызметте абыроймен еңбек етіп жүрген офицер. Ол батальон командирінің тәрбие және әлеуметтік-құқықтық жұмыстар жөніндегі орынбасары қызметін атқарады.
– Әскери қызмет – мен үшін үлкен мақтаныш. Атам мен әжем біздің бойымызға патриотизмді, жауапкершілікті, адалдықты сіңірді. Әскерде әр сарбаз өз ісіне адал болуы тиіс. Біз – бейбіт күннің қорғанымыз. Біздің мойнымызда үлкен жауапкершілік бар, – дейді Алмаз.
Оның айтуынша, бүгінгі ұрпақ тарихты ұмытпауы тиіс. Себебі өткенін білмеген халықтың болашағы да бұлыңғыр.
– Біз – Жеңістің мұрагеріміз. Бұл – үлкен жауапкершілік. Ардагерлеріміздің ерлігін есте сақтау – біздің парызымыз. Мен сарбаздарыммен кездескен сайын, оларға атамның ерлігін айтып, патриотизмнің мәнін түсіндіруге тырысамын, – дейді капитан.
Шын мәнінде, бүгінгі бейбіт өмір – ата-бабаларымыздың жанқияр ерлігінің жемісі. Ұлы Жеңіс бізге оңай келген жоқ. Оның әрбір күні, әрбір сәті қайсар рухпен, ерлікпен, көз жасымен жазылды.
Жеңіс күні біз үшін тек мереке ғана емес, еске алу, тағзым ету күні болуы тиіс. Өйткені осы күнді жақындатқан әрбір жауынгер – құрмет пен алғысқа лайық тұлға.
– Біз – Жеңістің ұрпағымыз. Біз – батырлар аманатын арқалап жүрген жандармыз. Біз – бейбіт күннің сақшысымыз. Тек өткенді ұмытпай, болашаққа сеніммен қарау арқылы ғана біз елімізді көркейте аламыз, – дейді Алмаз.
Оның сөздері – әрбір әскери қызметшінің жүрегінен шығатын нағыз ұстаным. Шын мәнінде, ерлік тек майданда ғана емес, бейбіт өмірде де өз борышыңды адал орындау. Біз – батырлардың ұрпағымыз, олардың ерлігі мен аманатын келер ұрпаққа жеткізу – біздің қасиетті борышымыз!
қатардағы Маржан Талапкер,
Петропавл
