Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы ХХІ ғасырдағы тату көршілік пен одақтастық туралы шартқа қол қойылғанына 10 жыл толуына арналған дөңгелек үстел өтті, деп хабарлайды DKNews.kz.
Отырысты ашқан Қазақстанның Ресейдегі Елшісі Дәурен Абаев бұл шараның жақында Ресей президенті Владимир Путиннің Астанаға болған сапары аясында өтіп жатқанын атап өтті. «Мемлекет басшылары арасындағы табысты және жемісті кездесулердің, жасалған уағдаластықтар мен келісімдердің инерциялық күші Астана мен Мәскеу арасындағы серіктестік пен одақтастықтың ұзақ уақыт бойына серпін беретініне сенімдімін», – деді Елші.
Ресей Сыртқы істер министрі Сергей Лавровтың бұл келісімді екі мемлекеттің тарихындағы маңызды кезең деп атаған құттықтауын оның орынбасары Александр Панкин оқып берді. Ресей дипломатиясының басшысы құжатты дәйекті жүзеге асыру екі елдің мүдделеріне, халықаралық және өңірлік қауіпсіздік пен тұрақтылықты сақтау міндеттеріне жауап беретін сенімді одақтастық қатынастардың үлгісін қалыптастыруға мүмкіндік бергенін атап өтті. Өз тарапынан Александр Панкин шарттың ережелері еуразиялық кеңістіктегі және ТМД-дағы өзара іс-қимылымыздың параметрлерін айқындайтын бірқатар маңызды бастамалар үшін бастапқы сәт болғанын айтты.
Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары – Сыртқы істер министрі Мұрат Нұртілеу өзінің құттықтауында Шарт екіжақты сындарлы ынтымақтастықты сапалы кеңейту үшін ерекше жағдайлар жасағанын, сондай-ақ өңірлік және халықаралық ұйымдар арқылы сындарлы өзара іс-қимылды одан әрі кеңейтуге ықпал еткенін атап өтті. Қазіргі уақытта Қазақстан мен Ресей арасында достық, тату көршілік және біздің халықтарымыздың тығыз байланыстарына негізделген одақтастық қатынастардың үлгілі моделі құрылған.
Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Төрағасы Ерлан Қошанов өз құттықтауында Шарт екі ел өмірінің барлық салаларындағы көпқырлы ынтымақтастықты өзара тиімді дамытудың үдемелі дамуы үшін берік негіз қалағанын еске салды. Мемлекет басшылары арасындағы достық және сенімді қатынастар Шартта белгіленген негізді толықтырып, еселей түседі, ал жоғары деңгейдегі тұрақты байланыстар оның әлеуетін ашуға және жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Ресейдің Қазақстандағы Елшісі Алексей Бородавкин бейнежолдауында Шарт бүгінгі күні мемлекетаралық ынтымақтастығымыздың құқықтық негізінің іргелі элементтерінің бірі болып қала беретінін атап өтті. Соңғы онжылдықта біздің елдер одақтастық қатынастар мен интеграциялық байланыстарды тереңдету, оларға көп деңгейлі, жан-жақты сипат беру бағытында көптеген жұмыстар атқарды.
Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты Халықаралық қатынастар, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы Андрей Лукин парламентаралық ынтымақтастыққа тоқталды. Ол 2012 жылдан бері екі ел парламенттерінің жоғарғы палаталары арасындағы ынтымақтастық жөніндегі комиссия табысты жұмыс істеп келе жатқанын еске салды. Атап айтқанда, қазан айында Орал қаласында оның 20-шы отырысы өтті.
Тақырыпты оның әріптесі, РФ Федерация Кеңесінің агроөнеркәсіптік және азық-түлік саясаты және жерді пайдалану жөніндегі комитеті төрағасының орынбасары Татьяна Сахарова жалғастырды. Ол аталған Комиссия Федерация Кеңесінің ең белсенділерінің бірі екенін атап өтті. Оның басым бағыттарының қатарында өңіраралық байланыстарды, мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты дамыту, трансшекаралық өзендерді тиімді пайдалану және табиғатты қорғау, ауыл шаруашылығындағы өзара іс-қимыл, еңбек және әлеуметтік қорғау мәселелері бар.
Мемлекеттік Думаның Бюджет және салық комитетінің мүшесі, ҚР Парламентімен байланыс жөніндегі депутаттық топтың үйлестірушісі Виктор Селиверстов парламентаралық байланыстарды нығайтудың маңыздылығы туралы айтты. «Біз үшін іс жүзінде ешқандай келіспеушілік жоқ қазақстандық әріптестерімізбен жеке байланыста болу өте маңызды. Біз неғұрлым белсенді жұмыс жасасақ, соғұрлым қарым-қатынасымыз нығая түседі», – деді депутат.
Өз кезегінде Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Марат Бәшімов заң шығарушы, өкілді билік атқарушы билік ұмытып кететін немесе жіберіп алатын мәселелерді жиі көтеріп, шешетініне назар аударды.
Қазақстан мен Ресей сарапшылық қауымдастықтар деңгейінде табысты өзара іс-қимыл жасайды.
Дөңгелек үстел модераторлары ҚР Президенті жанындағы Қазақстандық стратегиялық зерттеулер институтының директоры Еркін Тукумов және РҒА әлемдік экономика және халықаралық қатынастар институты директорының орынбасары Сергей Афонцев ағымдағы жылы Қазақстан-Ресей сараптамалық кеңесінің бірінші отырысы өткенін еске салды. Олардың пікірінше, сарапшылар бірлескен талқылауда өзекті мәселелерді көтеруі керек. Әйтпесе, олар қате түсіндіруге көшеді және сарапшылардың орнына біздің қарым-қатынасымызға зиян келтіретін әуесқойлар пайда болады.
Осы тұрғыда Ресей стратегиялық зерттеулер институты директорының кеңесшісі Вячеслав Холодков Қазақстан мен Ресей басшыларының мұндай популистер мен демагогтардың жетегінде кетпейтініне және пайда болған мәселелерді тату көршілік, ынтымақтастық және 2013 жылғы Келісімге сәйкес шешетініне сенім білдірді.
Ресей ғылым академиясының Шығыстану институтының аға ғылыми қызметкері Игорь Савин жалған хабарламалар кез келген теңдестірілген, ойластырылған, сарапшылық пікірге қарағанда тиімдірек екенін өкінішпен атап өтті. «Фейк өте қарапайым жасалады, олар растауды немесе сыни талдауды қажет етпейді, олардың мақсаты – эмоционалдық қасиеттерді қорлау. Ал оны жоққа шығару үшін көп күш жұмсауға тура келеді», – дейді сарапшы. Осыған байланысты ол мұндай фейктердің танымалдылығын азайту үшін Telegram немесе YouTube-те жедел жауап беру арнасын құруды ұсынды.
ҚР СІМ жанындағы Сыртқы саяси зерттеулер институтының директоры Болат Нұрғалиев 2013 жылғы Шарттың алдында 1992 жылғы Достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы шарт және 1998 жылғы ХХІ ғасырға бағдарланған мәңгілік достық пен одақтастық туралы Декларация болғанын еске салды. «Осы үш құжатты салыстыра отырып, тәжірибе жинақталған сайын тұжырымдардың айқындалғанын, мазмұнының нақтыланғанын және кейбір екпіндердің реттелгенін көресіз. Бұл ынтымақтастықтың құқықтық негізін бейімдеудің, екі ел мен олардың халықтарының ортақ мүдделерін келісілген түсінудің табиғи процесін көрсетеді», – деп атап өтті Болат Нұрғалиев.
«Альтернатива» заманауи зерттеулер орталығының директоры Андрей Чеботарев білім, ғылым және технология саласындағы ынтымақтастықты дамыту туралы шарттың 23-бабына назар аударды. Ынтымақтастықтың перспективалық бағыттары ретінде сарапшы таяу және алыс шет елдер бойынша мамандар даярлауды, екі елдің ғылыми басылымдарында қазақстандық және ресейлік ғалымдардың жарияланымдарын ұлғайтуды, өзара іс-қимылдың өзекті мәселелері бойынша бірлескен іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізуді және олардың нәтижелерін ұжымдық монографиялар, талдамалық баяндамалар, ғылыми мақалалар және т. б. түрінде жариялауды белгіледі. Ол сондай-ақ мемлекетаралық өзара іс-қимылдың өзекті мәселелері бойынша бірлескен сараптамалық пікірталастардың санын көбейтуді және екі елдің ғылыми және сарапшылық қоғамдастығының өкілдері үшін өзара танысу сапарларын ұйымдастыруды қолдады.
Оған Астана халықаралық университетінің Әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар жоғары мектебінің профессоры Таисия Мармонтова қолдау көрсетті. Ол студенттер қауымдастығы арасындағы байланыстарды жандандыруға және көршілес елдерде болып жатқан процестерді зерттеу үшін модульдік орталықтар құруға шақырды.
Дөңгелек үстелді қорытындылай келе, оған қатысушылар Шартқа қол қойылғаннан бергі соңғы онжылдықта Қазақстан-Ресей байланыстары барлық салаларда қарқынды түрде нығая түскенін атап өтті. Олардың пікірінше, ынтымақтастықтың әлеуетін одан әрі шығармашылықпен дамыту үшін мүмкіндіктер бар. Осы тұрғыдан алғанда, Астанадағы екіжақты келіссөздер қарсаңында екі мемлекет Президенттерінің сұхбаттарының синхрондалған шығарылымы өзара қарым-қатынастардың жоғары маңыздылығы мен стратегиялық сипатын тағы бір мәрте айғақтайтын көрсеткіш болды.
