2025 жыл бүкіл әлем бойынша музей индустриясы үшін маңызды кезең болмақ. Халықаралық Architectural Digest журналы алдағы жылы есігін айқара ашатын ең ерекше және көптен күткен мұражайлардың тізімін жариялады. Әлемнің түкпір-түкпірінен – АҚШ, Франция, Жапония, БАӘ, Нидерланд – 11 мәдени кеңістік таңдалған. Олардың қатарында Almaty Museum of Arts та бар. Бұл – Қазақстанда заманауи өнерге арналған алғашқы жеке мұражай, оны бизнесмен және меценат Нұрлан Смағұлов құрған, деп хабарлайды DKnews.kz.
Бұл оқиға Қазақстан үшін маңызды, өйткені Almaty Museum of Arts – елімізде халықаралық музей стандарттарына толық сәйкес келетін және әлемдік деңгейдегі көрмелерді қабылдай алатын алғашқы өнер кеңістігі болмақ.
Заманауи өнердің жаңа орталығы
Мұражайда қазақстандық және шетелдік суретшілердің ерекше туындылары ұсынылады. Тізімде мынандай танымал есімдер бар:
Қазақстандық суретшілер:
- Айша Ғалымбаева – Қазақ КСР-нің халық суретшісі атанған алғашқы қазақстандық әйел суретші.
- Салихитдин Айтбаев – қазақстандық авангард өнерінің негізін қалаушылардың бірі.
- Абдрашит Сыдыханов – ұлттық болмыс пен мәдениетке терең үңілген көрнекті суретші.
- Рустам Хальфин – Орталық Азиядағы қазіргі заманғы өнердің бастауында тұрған тұлғалардың бірі.
- Ербосын Мелдібеков – посткеңестік кеңістікке арналған концептуалды жобаларымен танымал.
Әлемдік деңгейдегі суретшілер:
- Ричард Серра – болаттан жасалған монументалды мүсіндерімен аты шыққан америкалық мүсінші.
- Ансельм Кифер – тарихи жады мен философияға негізделген туындыларымен танымал неміс суретшісі.
- Билл Виола – ауқымды мультимедиялық инсталляцияларды жасаған видео-арттың пионері.
- Александр Колдер – кинетикалық мүсін өнерінің негізін қалаушы америкалық мүсінші.
Мұражай қоры үнемі кеңейіп отырады, бұл қазақстандық өнерсүйер қауым мен халықаралық қонақтардың қызығушылығын арттыруға мүмкіндік береді.
Әлемдік деңгейдегі архитектуралық жоба
Мұражайдың ерекше сәулеті Chapman Taylor британдық архитектуралық бюросы мен Lord Cultural Resources халықаралық консалтингтік компаниясының бірлескен жұмысы нәтижесінде жасалды. Бұл компания бұған дейін мынадай әйгілі жобалармен жұмыс істеген:
- San Francisco Museum of Modern Art (SFMOMA)
- Гуггенхайм мұражайы (Бильбао)
- Ислам өнері мұражайы (Доха)
- Помпиду орталығы (Париж)
Almaty Museum of Arts тұрақты экспозициялар залына қоса, 1000 м² аумақты алып жатқан уақытша көрмелерге арналған кеңістікпен жабдықталған. 12 метрлік төбелері мен табиғи жарықтандырылуы халықаралық ауқымдағы көрмелерді қабылдауға мүмкіндік береді.
Мұражайдың инженерлік шешімдерін британдық Buro Happold компаниясы әзірледі. Бұл компания әлемнің ең ірі музейлік жобаларымен жұмыс істеген, соның ішінде:
- Лувр (Абу-Даби)
- Британ музейі (Лондон)
- LACMA – Лос-Анджелес өнер мұражайы
Осылайша, Almaty Museum of Arts Алматының мәдени инфрақұрылымының маңызды бөлігіне айналып, шетелдік туристер мен өнер сүйер қауымды өзіне тартады.
2025 жылы ашылатын ең күтілген мұражайлар
Almaty Museum of Arts әлемнің ең беделді өнер кеңістіктерімен бір тізімде аталды. Architectural Digest 2025 жылы ашылатын 10 ірі музейді де ерекше атап өтті:
Франция:
- Fondation Cartier pour l'Art Contemporain (Париж) – заманауи өнер қорының жаңа кең кеңістікке көшуі.
- Palais de la Découverte (Париж) – өнер мен ғылымның синтезіне негізделген жаңартылған ғылыми мұражай.
Нидерланд:
- FENIX (Роттердам) – көші-қон мен мәдени әртүрлілікке арналған жаңа мұражай.
АҚШ:
- Studio Museum in Harlem (Нью-Йорк) – афроамерикалық өнерге арналған ірі мәдени орталық.
- New Museum (Нью-Йорк) – заманауи өнердің жетекші мұражайларының бірінің кеңеюі.
- Lucas Museum of Narrative Art (Лос-Анджелес) – Джордж Лукас негізін қалаған, баяндаушы өнерге арналған бірегей жоба.
- DATALAND (Лос-Анджелес) – цифрлық өнер мен жасанды интеллектке арналған мұражай.
БАӘ:
- Guggenheim Abu Dhabi – Таяу Шығыстағы заманауи өнердің жаңа орталығы.
- Zayed National Museum (Абу-Даби) – БАӘ тарихы мен мәдениетіне арналған мұражай.
Жапония:
- Naoshima New Museum of Art – атақты Тадао Андо салған, Наосима аралында орналасқан жаңа арт-кеңістік.
Қазақстан үшін бұл неліктен маңызды?
Architectural Digest тізіміне ену – Қазақстан үшін маңызды мәдени жетістік.
🔹 Бұл әлемдік мойындау, Қазақстанды Орталық Азиядағы заманауи өнер орталығы ретінде танытады.
🔹 Халықаралық стандарттарға сай мұражайдың ашылуы мәдени туризмді дамытуға және әлемдік деңгейдегі көрмелерді тартуға көмектеседі.
🔹 Almaty Museum of Arts қазақстандық суретшілердің жаһандық өнер сахнасына шығуына мүмкіндік береді.
Мұражай 2025 жылы ашылады және ол бүкіл әлемнің назарын өзіне аударатын ауқымды мәдени оқиғаға айналмақ.
Almaty Museum of Arts – жай ғана жаңа мұражай емес, Қазақстанның мәдени дамуы үшін үлкен қадам. Көркем архитектурасы, әлемдік деңгейдегі топтамасы және халықаралық стандарттарға сай инфрақұрылымы арқасында ол Орталық Азиядағы жетекші өнер кеңістіктерінің біріне айналады.
Guggenheim Abu Dhabi, Lucas Museum of Narrative Art және New Museum New York сияқты әйгілі жобалармен бір қатарда аталуы – оның жаһандық маңызын дәлелдейді.
Енді бізге тек оның есігін айқара ашуын күту ғана қалды – және Almaty Museum of Arts Қазақстан мен Орталық Азияның мәдени келбетін өзгертетінін өз көзімізбен көреміз.