1 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні

28556

1991 жылы 1 желтоқсанда тұңғыш рет Республика Президентінің тікелей сайлауы өтті, онда Қазақстан халқының еркі бойынша Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевқа бүкіл халықтың атынан әрекет етудің жалпы құқығы берілді.  2011 жылдың 14 желтоқсанында Сенаттың салтанатты отырысында Мемлекет басшысына «Елбасы» арнайы төсбелгісі табысталды.  Сол күні «Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні - 1 желтоқсан» мемлекеттік мерекесі белгіленді, деп хабарлайды Деловой Қазақстан.

30 жыл бұрын, 1991 жылғы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы өзінің тәуелсіздігін жариялады. Н.Ә.Назарбаевтың бастамасымен 1991 жылы 21 желтоқсанда Қазақстанның астанасында бұрынғы КСРО құрамына кірген он бір тәуелсіз мемлекет басшыларының саммиті өтті.  Жаңа саяси шындықты өркениетті түрде шоғырландыруға және интеграциялық процестерді принципиалды жаңа негізде дамытуға мүмкіндік берген тарихи Алматы декларациясы қабылданды.  Қазақстан өзінің ұлттық тарихында тұңғыш рет халықаралық келісімдермен заңды түрде бекітілген мемлекеттік шекараға ие болды.

2019 жылдың 29 мамырында Нұр-Сұлтан қаласында Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің мемлекет басшылары деңгейіндегі отырысы өтті, онда Мәскеу мемлекеттік университетінің қабырғасында алғаш рет Қазақстанның Тұңғыш Президенті білдірген еуразиялық интеграция идеясының 25 жылдығы атап өтілді.  6 жыл бұрын ол Еуразиялық экономикалық одақтың негізін қалады, оны құру туралы келісім Астанада жасалған болатын.  Саммиттің маңызды оқиғаларының бірі - Нұрсұлтан Назарбаевқа Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің құрметті төрағасы атағын беру болды.

1992 жылы 14 желтоқсанда Тұңғыш Президенттің бастамасымен шақырылған республика тарихындағы онда тұратын халықтардың бірінші форумында ол Қазақстан халқы Ассамблеясын құру идеясын жариялады. 1995 жылғы 1 наурызда Мемлекет басшысының жанындағы консультативтік-кеңесші орган мәртебесі бар ҚХА құру туралы оның Жарлығы шықты. Нұрсұлтан Назарбаев сондай-ақ Қазақстанның жаңа астанасының басты қозғаушы күші және сәулетшісі болып табылады.

Н. Ә. Назарбаев әлем тарихына аса көрнекті реформатор ретінде енді. Ол Қазақстанды өзінің қазақстандық даму моделі негізінде әлемнің бәсекеге барынша қабілетті 50 елінің тобына кірген заманауи, озық мемлекетке айналдыра білді.

Қазақстанның Тұңғыш Президентінің реформалары елді орнықты даму жолына алып келді.  Барлық экономикалық көрсеткіштер бойынша ол Орталық Азия аймағының көшбасшысына айналды және посткеңестік кеңістікте жетекші орындарға ие болды.

Қазақстан Ұлттық қорда қомақы қаржы ресурстарын жинақтады, бұл дағдарыстық жағдайларда, оның ішінде коронавирус пандемиясы кезңінде әлеуметтік-экономикалық сипаттағы басым міндеттерді шешуге мүмкіндік береді.

Елбасының экономикаға инвестициялар тарту бағытының арқасында Қазақстан жан басына шаққандағы тікелей шетелдік инвестициялар көлемі бойынша Орталық Еуропаны қоса алғанда, бүкіл постсоциалистік кеңістіктің көшбасшысына айналды. Елімізге 370 миллиард доллардан астам тікелей шетелдік инвестиция келіп түсті.

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті өзін бітімгер және қауіпсіз әлем құруға зор практикалық үлес қосып отырған саясаткер ретінде танытты. Н.Ә.Назарбаевтың Жарлығымен Қазақстан әлемде бірінші болып Семей ядролық полигонын жапты және ядролық қарудан бас тартты, ядролық емес мемлекет ретінде ядролық қаруды таратпау туралы шартқа қатысушы болды, стратегиялық шабуыл қару – жарақтары жөніндегі шартқа қатысушы мемлекеттердің ішінде бірінші болып осы маңызды құжатты ратификациялады.

Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев бүкіл әлемде Еуразиялық экономикалық одақ құрудың бастамашысы, еуразиялық интеграцияның сенімді жақтаушысы ретінде танылды. Ол Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы, Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы, Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес сияқты беделді халықаралық ұйымдардың бастауында тұрды. Қазақстанның Тұңғыш Президенті өмір бойы Түркітілдес мемлекеттер ынтымақтастығы кеңесінің (Түркі кеңесі деп аталатын) құрметті төрағасы болып сайланды.

Елбасының арқасында Астанада 2010 жылы ЕҚЫҰ-ның тарихи саммиті өтті, Әлемдік және дәстүрлі діндердің съездері, басқа да көптеген халықаралық форумдар тұрақты негізде өткізіледі. Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік кеңесіне сайланды, ядролық қаруды таратпау және қарусыздану үшін жаһандық қозғалыстың көшбасшысы ретінде, сондай-ақ дінаралық диалогта бейтарап делдал ретінде әлемдік мойындауға ие болды.

Тұңғыш Президенттің қиын жылдарда «Болашақ» бағдарламасын құруы оның тарихи бастамаларының бірі болды, бұл талантты жастарды әлемдегі ең үздік оқу орындарына жіберуге және қысқа мерзімде Қазақстанның шетелдік серіктестерімен бір тілде сөйлейтін жас мамандарды тәрбиелеуге мүмкіндік берді.

Тәуелсіздік таңында Қазақстанның алдында тұрған ауқымды міндеттерді шешуге, «Қазақстан жолын» қамтамасыз етуге және еліміздің осы заманғы, озық мемлекетке айналуына Елбасының қосқан үлесі орасан зор әрі бірегей. Оның беделді пікірі стратегиялық шешімдерді әзірлеу мен қабылдауда ерекше рөл атқарады. Елбасы Қауіпсіздік Кеңесінің төрағасы, ҚР Конституциялық Кеңесінің мүшесі ретінде туған Қазақстанның игілігі үшін белсенді жұмысын жалғастыруда.

«DKnews.kz» халықаралық ақпараттық агенттігі Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінде тіркелген. Есепке қою туралы куәлік № 10484-АА 2010 жылдың 20 қаңтарында берілді.

Тақырып
Жаңарту
МИА «DKnews.kz» © 2006 -