Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі Алматы қаласы, Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының таулы аудандарындағы жоғары көшкін қаупі туралы ескертеді, деп хабарлайды DKnews.kz.
Республиканың таулы аудандарында көшкін қаупі бар 619 учаске бар.
Бүгінгі күні республиканың таулы аудандарында 2 мыңнан астам метр аймақта күрделі қар көшкіні жағдайы сақталуда. Көшкін жағдайының мониторингін 78 тұрақты бекет, 26 маусымдық қар көшкіні бекеті және «Қазселденқорғау» ММ маршруттары жүзеге асырады.
Қар көшкін қаупі бар кезең басталғаннан бері республиканың оңтүстік-шығысы мен шығысында массасы 7860 м³ болатын қар көшкіні 18 рет өздігінен түсті, жалпы көлемі 32087 м3 астам қар көшкінін 39 рет профилактикалық түсіру жүргізілді.
2024-2025 жылдардағы қысқы маусымда республиканың таулы аудандарында күрделі қар көшкіні жағдайы сақталуда.
«Қазгидромет» РМК ауа райы болжамының негізінде қаңтар айында таулы өңірлерде ауа температурасы орташа нормадан жоғары болады деп күтілуде, Түркістан, Жамбыл, Алматы мен Жетісу облыстарында жауын-шашын мөлшері нормаға жақын түседі деп күтілуде. ШҚО тауларында бір айда жауын-шашын нормадан көп түседі деп күтілуде. Жауған қар мен жылымық таулардағы қар жамылғысының тұрақсыз жай-күйіне және қар көшкінінің өздігінен түсуіне себепші болады. Қар қатты жауған кезде қар көшкіні өздігінен түсуі мүмкін.
Тау шаңғышылары, туристер, альпинистер үшін аса қауіпті. Сондықтан адам шығынын болдырмау, қар көшкінінің астында қалмау үшін тауға баратын әрбір адам таудағы және қар көшкіні кезіндегі негізгі мінез-құлық ережелерін үйренуге міндетті.
Егер қар көшкіні туралы ескерту жарияланса, тауларға барудан бас тартқан жөн. Егер ескерту болмаса, онда жолға шықпас бұрын метеорологиялық болжамдарды білу, қозғалыс маршруттарын жасау, дайындықсыз учаскелерде серуендеуден және сырғанаудан аулақ болу, таңбаланған соқпақтармен жүру, сондай-ақ қар көшкіні қаупі бар жерлер туралы мүмкіндігінше көбірек білу, қауіпті беткейлерден мүмкіндігінше аулақ болу керек.
Егер тауға шықпас бұрын қалың қар түссе, жорықты екі-үш күнге кейінге қалдырған дұрыс, ал қар көшкіні болмаған жағдайда оның шөгуін күткен дұрыс. Сонымен қатар тауға жалғыз немесе екі адам бармаған маңызды: топпен жүрген жөн. Бұл қар көшкіні кезінде сақтандыруды қамтамасыз етеді, мысалы егер топ мүшелері қар көшкіні сызығына байланған болса, бұл қар басқан спутникті анықтауға мүмкіндік береді.
Тауға шықпас бұрын, қар көшкінінде қалған адамды табуға мүмкіндік беретін қар көшкінін қабылдағышты өзіңізбен бірге алып жүрген жөн.
Ұялы телефонды өзіңізбен бірге алып жүруді ұмытпау өте маңызды (ол бірнеше адамның өмірін сақтап қалды). Сонымен қатар қар көшкініне тап болған адамға «қалқып шығуға» мүмкіндік беретін үрлемелі жастықтар жүйесі бар арнайы қар көшкіні рюкзактарын алған дұрыс.
Тауда сіз тек аңғар жолдармен, төселген соқпақтармен және таудың жоталарымен жүруіңіз керек, бұл ретте тік қарлы беткейлерге шығуға, , оларды кесіп өтуге немесе зигзагпен жүруге болмайтынын есте ұстаған жөн.
Егер қар көшкіні жоғары көтерілсе және бірдеңе жасауға уақыт болса, қар көшкіні сізге қарсы жүрген кездегі мінез-құлықтың негізгі ережелерінің бірін есте сақтау өте маңызды: көшкін легінен қауіпсіз жерге кетіп, төмен емес, көлденеңінен қозғалу керек. Сонымен қатар жотаның артына, үңгірге тығылуға, биіктікке, берік тасқа немесе берік ағашқа шығуға болады.
Егер бұл қар көшкінінен кете алмаса, мінез-құлық ережелерінің бірі көшкін легіне тартылатын және қозғалысты шектейтін барлық нәрселерден: рюкзактан, шаңғылардан, таяқтардан, мұз кешкіштен бірден құтылу керек екенін айтады. Сіз бірден көшкін легінің шетіне қарай жылдам жүре бастап, жоғарыда қалу үшін қолыңыздан келгеннің бәрін жасауыңыз керек, егер мүмкіндік болса, ағашқа, тасқа, бұтаға ілініп қалудың жолын тапқан жөн.
ТЖМ тау беткейлеріндегі қардың тұрақсыздығына байланысты қар көшкінін тудырмау үшін таудың қарлы беткейлеріне және тауға бармауға кеңес береді.