Жексенбі күні Қытайдың оңтүстік-батысындағы Чэнду қаласында өткен Қытай мен Орталық Азия елдері сыртқы істер министрлерінің 5-ші кездесуінде сыртқы істер министрлері ынтымақтастықты жан-жақты дамыту және келесі жылға жоспарланған «Қытай-Орталық Азия» екінші саммитіне саяси дайындық мәселелерін талқылады.
Отырысқа Қытай Сыртқы істер министрі, сонымен қатар Қытай Коммунистік партиясы Орталық Комитеті Саяси Бюросының мүшесі Ван И төрағалық етті. Қатысушылар қатарында Қазақстан Премьер-Министрінің орынбасары және сыртқы істер министрі Мұрат Нұртілеу, Қырғызстан сыртқы істер министрі Кулубаев Жээнбек Молдоканович, Тәжікстан сыртқы істер министрі Сироджиддин Мухриддин, Түркіменстан премьер-министрінің орынбасары және сыртқы істер министрі Рашид Мередов және Өзбекстан сыртқы істер министрі Бахтиёр Саидов болды.
Ван Қытай-Орталық Азия тетігі төрт жыл бойы жұмыс істеп келе жатқанын, осы уақыт ішінде тату көршілік, ынтымақтастық пен прагматизмге негізделген алты ел оның дамуын ілгерілету үшін бірге жұмыс істегенін атап өтті.
Екі жақтың сауда, кеден, ауыл шаруашылығы, көлік және өнеркәсіптік инвестиция сияқты салаларда министрлік платформаларын құрғанын деген Ван Қытайдың Орталық Азия елдерімен ынтымақтастықты нығайтуға және даму стратегияларын үйлестіруге дайын екенін айтты.
Отырыста сөз сөйлеген Орталық Азияның бес елінің сыртқы істер министрлері теңдік пен өзара құрмет қағидаттарына негізделген Қытай мен Орталық Азияның өзара сенімінің жоғары деңгейіне және кең ауқымды ынтымақтастыққа ие екендігін, көршілес елдер арасындағы қарым-қатынастың үлгілі үлгісін жасап отырғанын атап өтті.
Министрлердің айтуынша, Орталық Азия елдері Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясындағы ынтымақтастық жөніндегі ұсыныстарын қолдайтынын және ынтымақтастыққа дайын екендіктерін, құқықтық тәртіп пен қауіпсіздік саласындағы ынтымақтастықты нығайту, ортақ болашағы бар Қытай-Орталық Азия қоғамдастығын бірлесіп құруды білдіреді. Олар сондай-ақ Қытайдың Шанхай ынтымақтастық ұйымына ротациялық төрағалығын қолдайтындықтарын білдірді.
Кездесуден кейін Ван Орталық Азиядағы бес елдің сыртқы істер министрлерімен бірлескен баспасөз мәслихатында қорытындылар мен консенсусты қорытындылады. Ван келесі жылы Қазақстанда өтетін саммиттің табысты өтуін қамтамасыз ету бойынша мемлекет басшыларының тапсырмаларының маңыздылығын атап өтті.
Ван Қытайдың Орталық Азиямен BeiDou жерсеріктік навигация жүйесін қолдану, кедейшілікті азайту және жеңілдету, шөлейттенумен күресу, жоғары білім және мәдени алмасу салаларында ынтымақтастықты кеңейтуге дайын екенін айтты.
Қытай мен Орталық Азия елдері өркениетаралық білім алуды және басқару тәжірибесімен алмасуды күшейтуі керек деген Ван Қытайдың алдағы үш жылда Орталық Азия елдеріне 1500 оқу орны мен 600 шәкіртақы беретінін айтты.
Қытай мен Орталық Азия елдері бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтауға және Екінші дүниежүзілік соғыстың нәтижелерін қорғауға бейілді екендіктерін қуаттады, деді Ван.
Жексенбі күні сыртқы істер министрлері сондай-ақ Орталық Азияға «Тяньфу» трансшекаралық жүк сервисін іске қосу рәсіміне қатысты. Қазіргі уақытта көлік сервисі Орталық Азияның бес елінің 20 қаласын байланыстырады. Үш жыл ішінде Орталық Азияның ірі қалаларын қамту үшін сервисті кеңейту жоспарлануда.
Одан бөлек, министрлер Қытай-Орталық Азия көрме және тауарларды жылжыту орталығын ашты, онда Орталық Азияның бес еліне өз өнімдерін көрсету және ілгерілету үшін ұлттық павильондар бар.
Орталық Қытай мен Орталық Азия арасындағы сауда, білім, мәдениет және туризм салаларындағы ынтымақтастықтың жаңа алаңына айналады.
