31 мамыр – Қазақстанда саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күні
Осы күні Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев «АЛЖИР» мемориалдық кешенінде өткен еске алу шарасына қатысып, халқына тарихи жадымыздың мәні, өткеннен алынған сабақтар мен болашаққа арналған міндеттер туралы маңызды үндеу жасады, деп хабарлайды DKnews.kz.
Мемлекет басшысы өз сөзінде қазақ халқы сталиндік қуғын-сүргін мен ашаршылық жылдарында жазықсыз жапа шеккен миллиондаған азаматтардың рухын терең құрметпен еске алатынын атап өтті. Президент 1930-жылдардағы зорлықпен жүргізілген ұжымдастыру, жаппай ашаршылық пен ұлттық зиялыларға жасалған қуғын-сүргіннің ауыр зардаптарына ерекше тоқталды.
– Қысқа уақыт ішінде ұлтымыз Алаштың ардақтылары – Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Сәкен Сейфуллин, Ілияс Жансүгіров секілді ең озық ұл-қыздарынан айырылды, – деді Президент.
Сондай-ақ, ол 8 мыңға жуық әйел жазасын өтеген «АЛЖИР» лагерінің ерекше маңызын атап өтті. Олардың қатарында еліміздің танымал қайраткерлерінің жұбайлары да болған. Бұл жерде 60-тан астам ұлттың өкілдері қамауда отырды, бұл зұлматтың көпұлтты сипатын көрсетеді.
Президент әділдікті қалпына келтіру бағытында атқарылып жатқан жұмыстардың маңыздылығын ерекше атап өтті. Соңғы жылдары Қазақстанда архив материалдарын зерттеу және саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау бойынша ауқымды жұмыс жүргізілді. Оның айтуынша, 300 мыңнан астам азамат ақталып, 2,5 миллионнан астам құжат құпиясыздандырылды. Алаш арыстары жайлы 72 томдық еңбек пен 12 томдық жинақ жарық көрді.
Президент архив қорындағы 700 мыңнан астам құпия іс тапсырылған Саяси қуғын-сүргінді зерттеу орталығының құрылуына ерекше мән берді.
Қасым-Жомарт Тоқаев тарихты саяси манипуляция құралы ретінде пайдаланудан сақтандырды. Ол бұрынғы репрессиялық саясаттың кейбір тұлғаларын ақтап алуға тырысуға қарсы екенін білдіріп, тарихқа байыпты және объективті көзқарас қажет екенін баса айтты.
– Миллиондаған жазықсыз құрбан болған азаматтардың рухын еске алу – қасиетті парыз. Сол кезеңдегі адамгершілікке қарсы саясатты ақтауға жол жоқ, – деді Президент.
Сонымен қатар, Мемлекет басшысы тек өткенге қарап өмір сүруге болмайтынын, елді дамыту, мемлекетті нығайту жолында алға басу қажеттігін атап өтті.
Президент қазіргі таңда Қазақстанда «Әділетті Қазақстан» тұжырымдамасы аясында ауқымды саяси және әлеуметтік реформалар жүзеге асырылып жатқанын еске салды. Конституция жаңартылып, жаңа институттар құрылды, азаматтардың құқықтары мен ел басқаруға қатысу мүмкіндігі кеңейді.
Мемлекет басшысы «Таза Қазақстан» жобасы сияқты бастамаларды іске қосып, заң үстемдігі, еңбекке құрмет және пікір алуандығы негізінде жаңа саяси мәдениет қалыптасып келе жатқанын атап өтті.
– Қоғамдық сана жаңарып жатыр. Халық өзгерістерге сенді және сол өзгерістердің қозғаушы күшіне айналды, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Жастарға үндеу арнаған Президент тарихи жадымызды сақтау маңызды екенін, алайда өткенге байланып қалуға болмайтынын еске салды. Қазіргі әлемде жастар жасанды интеллекттің дамуы мен жаһандық тұрақсыздық сияқты үлкен сын-қатерлерге тап болады. Осыған байланысты ол жас ұрпақты білімді, жауапты, еңбекқор және отаншыл болуға шақырды.
– Тәуелсіздіктің қадірін терең түсініп, оны қорғауға дайын болғанда ғана біз қуатты мемлекет пен жарқын болашақ құра аламыз, – деді Президент.
Сапар аясында Қасым-Жомарт Тоқаев саяси қуғын-сүргін және тоталитаризм құрбандарына арналған «АЛЖИР» музей-мемориалдық кешенін аралап көріп, ескерткішке гүл шоқтарын қойып, бір минут үнсіздікпен құрбандарды еске алды.
