Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде «Орталық Азия – Қытай» II саммиті аясында II Халықаралық академиктер форумы өтті. Ауқымды шараны әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, ҚР Президентінің жанындағы Ұлттық ғылым академиясы және Сиань Цзяотун университеті бірлесіп ұйымдастырды, деп хабарлайды DKnews.kz.
Форумның мақсаты – ғылыми зерттеулер мен озық технологияларды енгізу арқылы климаттың өзгеруі, шөлейттену, халықтың өсуі және кедейлікпен күресу сияқты өзекті жаһандық сын-қатерлерді шешуге жәрдемдесу.
Форумға әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің Басқарма Төрағасы – Ректоры Жансейіт Түймебаев, ҚР Ұлттық ғылым академиясының президенті Ақылбек Күрішбаев, Сиань Цзяотун университетінің (XJTU) атқарушы вице-президенті Би Чжаохун, ҚР Ғылым және жоғары білім вице-министрі Динара Щеглова, Алматы қаласы әкімдігі, министрлік өкілдері, сондай-ақ Орталық Азия және Қытай елдерінен энергетика саласындағы ғалымдар мен сарапшылар қатысты.
ҚазҰУ ректоры Жансейіт Түймебаев мәртебелі қонақтар мен қатысушыларды қарсы алып, 16 маусымда Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың шақыруымен Қытай Халық Республикасының Төрағасы Си Цзиньпиннің Қазақстанға келетінін атап өтті. 17 маусымда Астанада Орталық Азия – Қытай екінші саммиті өтеді, оған өңірдің мемлекет басшылары қатысады.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өткен жылы Қытай Халық Республикасының Төрағасы Си Цзиньпинмен кездесуде:
«Қытай біз үшін тек жақын көрші емес, сонымен қатар жақын дос және уақытпен сыналған сенімді серіктес»
Өз тарапынан Қытай Халық Республикасының Төрағасы Си Цзиньпин:
«Мен Қытайдың Қазақстанмен қатынастарын стратегиялық биіктіктен және ұзақ мерзімді перспективада қарастыратынын растағым келеді. Қытай әрқашан Қазақстанның сенімді тірегі болады»
«Дәл осы Қазақстан мен Қытай мемлекет басшылары арасындағы жоғары деңгейдегі жылы және сенімді қатынастар бүгінгі өзара әрекеттесуіміздің берік негізі болды. Осы саммит аясында бүгін әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде Орталық Азия және Қытай ғылым академиясының академиктері бас қосты» Деп тілге тиек етті ҚазҰУ ректоры
Айта кету керек, мемлекет басшылары саммиті аясында «Орталық Азия – Қытай» Іскерлік кеңесінің екінші отырысында әл-Фараби атындағы ҚазҰУ үш келісімге қол қоюды жоспарлап отыр.
Біріншісі – КазҰУ мен Қытайдың TusHoldings корпорациясы арасында, ол – Қытайдағы инновациялық кәсіпкерліктің жетекші институттарының бірі. Құжат стартаптарды дамыту үшін DeepTech, цифрлық және жасыл технологиялар, биомедицина және жасанды интеллект салаларында бірлескен бизнес-инкубатор құруды қарастырады.
Екіншісі – «Huibo» (Хуэйбо) цифрлық интеллектуалдық шеберханасын жасақтау, ол заманауи оқу-ғылыми платформа болады.
Үшіншісі – жердегі спутник станциясын құру туралы келісім. Бұл бастама ғарыштық зерттеулер саласындағы халықаралық ынтымақтастықты және технологиялық алмасуды кеңейту үшін маңызды қадам болмақ.
Қазіргі уақытта ҚазҰУ 65 Қытай университеттері мен ұйымдарымен тығыз серіктестік орнатқан. Қытайдан келген шетелдік студенттердің жалпы саны 1440 адамды құрайды. Сондай-ақ Орталық Азия елдерімен халықаралық ынтымақтастық белсенді дамып, өңірлік университеттерімен 55 келісім жасалған. Әзірбайжан, Қырғызстан, Түрікменстан, Тәжікстан және Өзбекстанда екі дипломды бағдарламалар мен бірлескен білім беру жобалары сәтті жүзеге асырылуда.
«Бүгінгі форумның мақсаты – тек пікір алмасу емес, жасыл технологиялар саласындағы интеграцияны тереңдетуге бағытталған нақты ынтымақтастықты ілгерілету» Жансейіт Түймебаев
Шара барысында ҚР ҰҒА академиясының президенті Ақылбек Күрішбаев баяндама оқыды:
«2023 жылы Сианда өткен алғашқы саммит және сол жерде қабылданған Сиань декларациясы өзара әрекеттесудің жаңа дәуірін ашты», – деп атап өтті. – «Бұл форум – интеграцияны тереңдетудің қадамы. Қазақстан өнеркәсіптік және ғылыми әлеуетке ие және жасыл өтпелі мәселелер бойынша аймақтық күн тәртібінің белсенді ұйымдастырушысы болып табылады. ҚР Ұлттық ғылым академиясы әрқашан Қытаймен және Орталық Азия елдерімен ғылыми серіктестікті дамытуға қолдау көрсетуге дайын. Бұл форум – біріктірілген ғылыми кеңістікті қалыптастыруға маңызды қадам. Біз бірлескен күш-жігеріміздің өңірдің тұрақты дамуына әкелетініне сенімдімін»
ҚР ҰҒА президенті Ақылбек Күрішбаев «Орталық Азияның биоалуантүрлілігін қорғау бойынша үйлестіруші механизм ретінде «Орталық Азия биоалуантүрлілігі жөніндегі Кеңес» құруды ұсынды.
Пленарлық отырыста ҚР Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбектің Орталық Азия мен Қытай елдерінің ғылыми қауымына арналған құттықтау хатын ҚР Ғылым және жоғары білім вице-министрі Динара Щеглова оқып берді.
«Бүгінгі іс-шара «Бір белдеу, бір жол» бастамасы шеңберінде жасыл энергетика саласындағы ынтымақтастықты тереңдетуге, «Жасыл Жібек жолы» тұжырымдамасын іске асыруға, озық технологиялармен алмасуға елеулі үлес қосады. Қазақстан мен Қытай арасындағы стратегиялық серіктестік жаңа деңгейге көтерілді. Қос Мемлекет басшылары арасындағы өзара сенім мен достық екі ел қарым-қатынасының берік негізі болып отыр. Осы тұрғыда ҚазҰУ-да өтіп жатқан форум әріптестіктің айқын көрінісі» Делінген хатта
Сондай-ақ Сиань университетінің вице-президенті Би Чжаохун, Қырғыз Республикасының Ұлттық ғылым академиясының президенті Қанатбек Абдрахматов және Тәжікстан Ғылым академиясының вице-президенті Саидмұхамед Ибадов құттықтау сөздерін жеткізді.
Форум барысында ҚР ҰҒА, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің, Сиань Цзяотун университетінің (ҚХР), Қырғыз Республикасының Ұлттық ғылым академиясының, Қырғызстан халықаралық университетінің және Самарқанд мемлекеттік университетінің (Өзбекстан) өкілдері жасыл энергетика саласындағы ынтымақтастық туралы Алматы хартиясына қол қойды.
Форум жұмысы тақырыптық панельдік секциялармен жалғасты. Қатысушылар жасыл энергетикаға көшу үдерісін жеделдету бойынша өз әзірлемелерін ұсынды, тәжірибе және пікір алмасты.
