Қазақстандағы экономикалық ахуалдың күрделілігі мен жоғары инфляцияға қарамастан, елді мекендерде құрылыс қарқыны бәсеңдемей отыр. Тұрғын үй нарығы сенімді өсіп келеді, ал жаңа үйлер тек мегаполистерде ғана емес, өңірлерде де бой көтеруде. Бұл жай ғана статистика емес – мұның артында алғаш рет өз пәтерінің кілтін алған отбасылар мен экономиканы алға жылжытатын тұтас бір сала тұр, деп хабарлайды DKNews.kz.
Үй көп – қоныс тойы көп
2025 жылдың басынан бері Қазақстанда 7,9 миллион шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді – бұл өткен жылмен салыстырғанда айтарлықтай өсім. Оның басым бөлігі – көпқабатты үйлер (5,08 млн ш.м), қалғаны – жеке үйлер (2,7 млн ш.м).
Нарықтың негізгі қозғаушы күші – жеке құрылыс компаниялары: олар барлық тұрғын үйдің 92%-дан астамын салды, ал біршама бөлігін азаматтар өз қаражатына тұрғызды.
Алайда бұл көрсеткіштердің артында тұтас қолдау жүйесі тұр. «Қазақстан тұрғын үй компаниясы» АҚ (ҚТК) мемлекетпен бірлесе отырып, құрылысшыларға көмектесіп, тұрғындардың мүддесін қорғайды.
Қолдау қалай жүзеге асады
- Үлестік қатысуды кепілдендіру – үлескерлердің құқығын қорғау және құрылысшылардың адал жұмыс істеуіне ынталандыру.
- Несиелерді субсидиялау – девелоперлердің жобаларын уақытылы аяқтауына жағдай жасау.
- Әкімдіктердің облигацияларын сатып алу – жалдамалы және несиелік тұрғын үй, сондай-ақ инфрақұрылым құрылысына қаржы бөлу.
- Әлеуметтік тұрғын үйді сатып алу – тұрғын үй кезегінде тұрған азаматтарға жалға берілетін және кейін сатып алуға болатын пәтерлер.
Тек 2024 жылдың өзінде ҚТК арқылы саланы қолдауға 642,2 млрд теңге бағытталды. Соның арқасында 33 мыңнан астам пәтер салынды немесе сатып алынды. Бүгінде елде тұрғын үй кезегінде 650 мыңнан астам адам тұр.
Алматы қаласы әкімінің баспасөз қызметі
2025 жылдың басынан бастап үлестік құрылысқа берілген кепілдіктердің көлемі 180,9 млрд теңгеге жетіп, бұл 6 603 пәтерді қорғауға мүмкіндік берді.
Цифрландыру: құрылысшыны тексеру – бірнеше минутта
Бүгінде үй сатып алу және құрылысшыны тексеру бұрынғыдан да жеңіл. ҚТК-ның цифрлық сервистері бірнеше минут ішінде нысан туралы толық мәлімет беруге мүмкіндік береді: оның рұқсат құжаттары бар ма, ҚТК кепілдігі бар ма, «проблемалы» тізімде жоқ па.
Негізгі құралдар:
- Тұрғын үй порталы homeportal.kz – үлестік құрылыс аясында заңды нысандардың толық базасы.
- Үлескерлерді қолдау онлайн-орталығы және iBot чат-боты – сұрақтарға жедел жауап береді, құрылысшы құжаттарын тексереді.
- Qazreestr 2.0 – үлестік қатысу туралы шартты онлайн түрде 1 күнде (бұрын 3 күн) жасасып, тіркеу.
Бұл қызметтер нарықты ашық етіп, тәуекелдерді азайтады және болашақ қоныстанушылардың уақытын да, жүйкесін де сақтайды.
Саланың болашағы неліктен жарқын
Елдегі ипотекалық портфель тұрақты түрде жоғары деңгейде – 2025 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша 6,4 трлн теңге. Ең жоғары сұраныс Астана мен Алматыда, бірақ өңірлерде де тұрғын үйге қызығушылық артып келеді. Жеке құрылысшылар жаңа жобаларға белсенді инвестиция салып, құрылыс саласы жаңа жұмыс орындарын ашуда және онымен байланысты салаларды жандандыруда.
Қазақстан тұрғын үй компаниясы құрылысшылар мен азаматтар үшін сенімді әріптес болып қала береді. Құрылыс көлемінің өсуі, цифрлық шешімдердің дамуы және ашық ережелердің нығаюы Қазақстанға көбірек қана емес, сапалы, қолжетімді тұрғын үй салуға мүмкіндік береді.
