Қазақстан тағы да аймақтық көшбасшылық танытып отыр. Елімізде Орталық Азия жастары үшін бұрын-соңды болмаған жоба – алғашқы Халықаралық ядролық эко-лагерь ұйымдастырылмақ. Бұл бастама атом энергетикасын жаңа қырынан көрсетіп, ғылым мен экологияны тоғыстырған ерекше алаң болмақ, деп хабарлайды DKNews.kz.
Бастама Алматыдан бастау алды
1 қыркүйек – Білім күні. Дәл осы күні Алматыда өткен «Болашақтың энергиясы» атты жастар форумында маңызды жаңалық жарияланды. Impact Team 2050 жастар кеңесінің мүшесі Диана Гамазова эко-лагерьдің құрылатынын ресми түрде хабарлады.
Форум «Росатом» мемлекеттік корпорациясы мен МИФИ Ұлттық ядролық зерттеу университетінің қолдауымен өтті. Шараға саланың сарапшылары, мектеп оқушылары мен студенттер қатысып, атом технологияларының экологиялық сын-қатерлерді шешудегі рөлін талқылады.
Лагерьдің мәні мен мақсаты
Жоспарланған лагерь Орталық Азия елдерінің жетекші жоғары оқу орындарынан келген 50 студентті, жас экологтар мен климат белсенділерін біріктірмек. Оларға сала мамандары мен ядролық ғылым өкілдері арнайы дәрістер оқып, жобалық сессиялар мен интерактивті тренингтер өткізеді.
Бұл шараның ең басты ерекшелігі – жастарға атом энергетикасы мен экология бір-біріне қарсы ұғымдар емес екенін түсіндіру. Керісінше, олардың үйлесімі аймақтың тұрақты дамуына серпін беретін шешімдерге жол ашады.
Диана Гамазова өз ойымен бөлісіп:
«Атом энергетикасы – бұл жай ғана технология емес. Бұл – жастар үшін тұрақты болашақтың сәулетшісі болу мүмкіндігі. Біздің эко-лагеріміз – Орталық Азияның жас көшбасшылары үшін атомдық инновациялардың экологиялық сын-қатерлерді қалай шешіп, қоғамға қызмет етудің жаңа кеңістігін қалай құрып жатқанын көруге бірегей мүмкіндік», – деді.
Жастардың үні мен сарапшылар пікірі
Форум барысында сөз алған МИФИ ҰЯЗУ Алматы филиалының директоры Асқар Дәулетов Қазақстанда алғашқы атом электр станциясын салудың стратегиялық мәнін атап өтті:
«Энергетика мен адамзат ілгерілеуін тең қоюға болады. Біз қазір қазба отынын пайдаланып отырмыз, бірақ оның қоры шектеулі. Сіздердің ұрпақтарыңыз жаңа энергия көздерін табуға мәжбүр болады. Қазақстан осы жоғары технологиялы пойызға отырды, ал мұны ертерек жасау керек еді», – деді ол.
Саладағы жетекші сарапшылар да өз ойларын ортаға салды.
Орталық Азиядағы New Nuclear Watch Institute консультациялық кеңесінің төрағасы Бауыржан Ибраев Қазақстанда алғашқы АЭС салуда «Росатомды» таңдаудың қисынды екенін атап өтті:
«Бұл корпорацияда қазіргі таңда әлемде ешбір ойыншыда жоқ құзыреттердің толық кешені бар», – деді ол.
Ал қазақстандық белгілі энергетикалық сарапшы Олжас Байділдинов Балқаш жобасының маңыздылығына тоқталды.
Оның айтуынша, бұл тек Қазақстан үшін емес, бүкіл Орталық Азия үшін стратегиялық жоба болмақ:
«Сіздердің мамандық таңдауда жолдарыңыз болды. Бізде уран қоры жеткілікті. 2035 жылдан кейін аяқталатын АЭС кемінде 60 жыл жұмыс істейді. Демек, мамандар 2100 жылға дейін жұмыспен қамтылады», – деді сарапшы.
Қоғамдық қабылдау – басты сын
Атом энергетикасын дамыту жолында қоғамның көзқарасы мен сенімін қалыптастыру ерекше маңызға ие. PR маманы Шынар Жәнібекова:
«Қоғамда әлі де атом энергетикасына қатысты күдік пен қасаң пікірлер бар. Сол себепті халықпен тұрақты диалог жүргізіп, артықшылықтарын түсіндіру қажет», – деп атап өтті.
Болашақ – жастардың қолында
Форумның басты қорытындысы айқын болды: Орталық Азияның энергетикалық болашағын жастар айқындайды. Жастарды атом энергетикасы мен экологиялық жобаларға тарту – тек білім беру міндеті емес, аймақтың тұрақты дамуы үшін стратегиялық бағыт.
Қазақстанда өтетін алғашқы Халықаралық ядролық эко-лагерь осы жолдағы алғашқы қадам болмақ. Бұл қадам аймақтың таза әрі тұрақты болашағын қалыптастыратын жаңа буын көшбасшыларына жол ашатыны сөзсіз.
