Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы – еліміздің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде маңызды рөл атқаратын құқық қорғау органы.
Тәуелсіз еліміздің ішкі тәртібін күзетіп және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде Ұлттық ұлан әскерінің рөлі теңдессіз. Өйткені әскерилер өз міндеттерін күнделікті орындау барысында әкімшілік құқық бұзған, қылмысқа қатысы бар күдіктілерді ұстап, қоғамды бұзақылардан «тазартуға» үлес қосады.
6506 әскери бөлімінің жауынгерлерімен әңгімелесу барысында олардың Шымқала көшелерін бақылай жүріп, түрлі оқиғаларға тап болатынын білдік. Осы орайда «әскерге баласын аттандырған ата-ананың алаңдайтын да жөні бар екен-ау» деген ойға қалдық. Әйтсе де, сарбаздардың көздерінен мұндай қорқынышты байқамадық. Керісінше жанарларынан от ойнаған жігіттер Отанын қорғап, ел-жұртының тыныштығы үшін қызмет етіп жүргендерін мақтан тұтатындарын жеткізді.
Күнделікті көшеге шыққанда қаланың әрбір ауданынан кезекшілікте жүрген әскери жасақты жиі байқаймыз. Мінекей, солардың қырағылығының арқасында әр күн сайын түрлі қылмыстық оқиғаларға тосқауыл қойылып, есірткілік заттармен, дәрілік қарулармен жүрген қоғамға қауіпті азаматтар қолға түседі. Тіпті қоғамдық тәртіпті бұзған тұрғындар мен жүрісі күдікті қылмыскерлерге де тосқауыл қойылады.
Аталмыш әскери бөлімдегі қоғамдық тәртіпті күзету қызметінің басты міндеті – қоғамдық орындардағы құқықтық тәртіпті қадағалау. Шымқалада әскери борыштарын өтеу үшін еліміздің түкпір-түкпірінен жиналған жауынгерлер осы істі жан аямай атқарып жүр. Олар өздеріне жүктелген әскери міндетті жауапкершілікпен орындап, сауатты түрде шебер қимылдап, бұл істерімен Ішкі істер органдарының қызметкерлеріне пәрменді көмек көрсетіп келеді. Мұның барлығына әскери жасақ жауынгерлерімен бірге жүріп, өзіміз куә болған сәттер айқын дәлел болды.
Сарбаздар жауынгерлік қызметке түспес бұрын, саптық алаңда жауынгерлік бұйрық беріліп таралым өткізілді. Саптық алаңда өткен таралым кезінде сап түзеп тұрған сарбаздардың жауынгерлік қызметке дайын екенін аңғардық. Сапқа қаз-қатар тізілген сарбаздардың әскери формасын рота командирі аға лейтенант Қуандық Батырбек арнайы тексеріп шықты. Содан кейін қолдарына қызмет дәптерлерін ұстаған әскери жасақ бастықтарына, қала аумағында бір тәулік ішінде тіркелген оқиғалар туралы ақпарат жеткізілді. Бұл дәптерге іздеуде жүрген қылмыскерлердің, із-түссіз жоғалған жандардың айрықша белгілері, ұрлық оқиғаларына қатысты деректер жазылады. Тіпті велосипед ұрлығына қатысты ақпараттар да назардан тыс қалмайды. Тағы бір айта кетерлігі, кезекшілікке шығатын әскери жасақпен алдын ала міндетті түрде әдістемелік сабақтар жүргізіледі. Бұдан әрі әскери жасақ арнайы техникамен күзет маршруты бойынша қаланың әр ауданына тасымалданады. Ал бізге 1 жедел мақсаттағы ротасының командирі аға лейтенант Қуандық Батырбек бастаған ротаның әскери жасақтарымен бірге жүру бұйырды.
Әскери жасақ құрамы өздеріне берілген аймақта жауынгерлік қызметтеріне кіріспес бұрын аймақты толық тексеріп, әскери жасақ кезекшісіне аймақтағы жағдайды баяндап, тек содан кейін жауынгерлік қызметтеріне кірісті. Қызметті атқару барысында шамамен кешкі сағат 20.00 шамасында «Абай» саябағының ауданында ересектердің қарауынсыз жүрген кішкентай баланы байқады. Баланың адасқаны анықталды. Қатардағы жауынгер Амангелді Жанділдә бастаған әскери жасақ мән-жай туралы әскери жасақ бойынша кезекшіге баяндады, ол өз кезегінде полиция қызметкерлері арқылы баланың ата-анасын анықтап оны анасына қайтарды.
Екінші оқиға Шымкент қаласының Әл-Фараби ауданында орын алған. Сағат 21.40 шамасында азаматша өзінің сіңілісін табу туралы өтінішпен Ұлттық ұланның әскери жасағына жүгінді. Әскери жасақ бастығы ефрейтор Бекзат Советхан мен патрульшілер Аслан Нұрлан мен Хусе Насыров бірден жоғалған қызды іздей бастады. Біраз уақыттан кейін ұландықтар бағдарға сәйкес келетін қызды көрді. Әскери жасақ баланың жоғалып кеткеніне көз жеткізіп, оны әпкесіне қайтарып берді.
Айта кету керек, ұландықтар қалыптасқан жағдайға жедел және үйлесімді әрекет етті, бұл өз кезегінде одан да ауыр зардаптарды болдырмады.
Барлық жағдайда азаматтар Ұлттық ұлан әскери қызметшілеріне қырағы және адал қызмет атқарғаны үшін зор алғыстарын білдірді.
Мінекей, бұл бір тәулік ішінде нысанаға іліккен оқиғалар. Осылайша, әскери өмірдің бір күні аяқталды. Казармаға оралған жігіттерді ертеңіне де дәл осындай жауынгерлік міндет күтіп тұрғаны анық. Күннен күнге шыңдалып, әскердегі өмірге бейімделе түскен сарбаздардың небір қызықты да қиын күндерді бастан кешіп жүргеніне көзіміз жетті.
Сарбаздармен қоштасар сәтте олардың кезекшілікке алып шыққан кітапшаларына назар аудардық. Ондағы әрбір жазбада біреудің тағдыры, денсаулығы, құтқарылған өмірлер, ашылған қылмыстар баяндалған. Демек, әскери жасақ кезекшілері көшеде жанымыздан табылса, ол да біздің қауіпсіздігіміз үшін екен.
Әскер қатарында қызмет ете жүріп, азаматтық парыздарын өтеп жүрген сарбаздарға жүктелер сенім мол. Осындай сенім үдесінен шығып, ел тұтастығын сақтауға үлес қосып жүрген 1-2024 жылғы шақырылым сарбаздары, бұйырса, алты айдан соң отбасыларына оралады. Ата-анасымен, туыстарымен аман-сау қауышатын жігіттердің әскерден алған әсерімен ұзақ бөлісеріне сенімдіміз.
Капитан Олжас ӘДІЛБЕК,
Шымкент қаласы