Қазақстан экономикасы баяуласа да, өсім аймағында қалуда: маусым айындағы ІБИ көрсеткіштері, деп хабарлайды DKnews.kz.
2025 жылдың маусым айында еліміздегі іскерлік белсенділік біршама бәсеңдегенімен, экономикалық өсім жалғасып отыр. Ұлттық Банктің мәліметінше, Іскерлік белсенділік индексі (ІБИ) 50,6 пунктті құрады. Бұл — мамыр айындағы 51,4-тен төмен, дегенмен 50 межесінен жоғары, яғни экономика әлі де өсім аймағында.
Неліктен бәсеңдеді?
Ұлттық Банктің Ақша-кредит саясаты департаментінің директоры Рүстем Оразалиннің айтуынша, маусым айында бірнеше салада белсенділік төмендегенімен, негізгі бағыттарда оң қарқын сақталған. Атап айтқанда, өндіріс (51,7), қызмет көрсету (51,2) және сауда (51,4) салаларында индекс 50 пункттен жоғары деңгейде тұр. Дегенмен бұл көрсеткіштер мамырдағы мәндерден сәл төмен (тиісінше 53,5, 51,1 және 52,4 болған).
Қай салаларда кері серпін байқалды?
Құрылыс саласында белсенділік едәуір төмендеді — индекс 44,7 пунктке дейін құлдырап, теріс аймаққа өтті (мамырда — 49,6). Кен өндіру өнеркәсібінде де өсім байқалмады, бірақ өзгеріс аса айқын емес — маусымда көрсеткіш 48,1-ге дейін төмендеді (мамырда — 48,9).
Бизнестің бағалауы қандай?
Маусым айында Бизнес-ахуал индексі (БАИ) де төмендеді — 11,6 пунктке дейін. Бұл көрсеткіш қазіргі бизнес жүргізу шарттары мен алдағы жағдайларға қатысты оптимизмнің әлсірегенін көрсетеді.
«Кәсіпорындардың бағалауы бойынша, олардың өнімдері мен қызметтеріне деген сұраныстың өсу қарқыны бәсеңдеуін жалғастырып отыр. Ең жоғары сұраныс өндіріс саласында сақталып тұр», — делінген Ұлттық Банк түсіндірмесінде.
Соған қарамастан, бизнес-цикл «сағатының» индикаторы өсім аймағында қалды — бұл экономикада ілгерілеу жалғасып жатқанын білдіреді.
Бұл не үшін маңызды?
ІБИ — экономиканың нақты жағдайын көрсететін ай сайынғы маңызды индикатор. 50-ден жоғары көрсеткіш — өсімді, ал 50-ден төмені — төмендеуді білдіреді. Индекс негізгі салалар бойынша кәсіпорындар арасында жүргізілетін сауалнама нәтижесінде қалыптасады.
Ал БАИ кәсіпкерлердің қазіргі және болашақ жағдайға деген субъективті бағасын көрсетеді. Бұл көрсеткіш бизнес шешімдеріне, соның ішінде инвестициялар мен жұмыс орындарын кеңейтуге әсер етуі мүмкін.
Алда не күтіп тұр?
Белсенділіктің баяулауы — жаһандық экономикалық ахуал мен өзгермелі логистика жағдайындағы қалыпты құбылыс. Ұлттық Банк инфляциялық тәуекелдер мен ішкі сұраныс серпінін ескере отырып, монетарлық саясат бойынша сақтық ұстанымын жалғастыруы ықтимал.
Құрылыс секторы — ерекше назар аударатын сала. Бұл саладағы теріс үрдіс инвестициялық белсенділік пен жалпы бизнес сеніміне әсер етуі мүмкін.
Қазақстан экономикасы өсуін жалғастыруда — баяу болса да, тұрақты. Бұл қазіргі құбылмалы жағдайда оң көрсеткіш. Уақытша бәсеңдеуге қарамастан, экономикалық негіздер берік сақталуда.
